गहिरे पाणी… (भाग – ४)
खोलीत आता स्मशानशांतता पसरलेली होती. वसुधाबाई फरशीवर निपचित पडलेल्या होत्या. परंतु त्यांचा श्वास व्यवस्थित चालू होता. म्हणजे भीतिचे तसे काही कारण नव्हते. क्रिस्टिना आणि वरुणने चटकन पुढे होऊन त्यांना उचलून एका खुर्चीवरती बसवले. त्यांचे वजन देखील फारसे नसावे. अगदी सहज त्या दोघांनी त्यांना उचलले.
बाहेर पाऊस कोसळतच होता. चारही कोपऱ्यांतील मेणबत्त्या आता संपत आलेल्या होत्या. क्रिस्टीनाने त्या दोघांना, वरुण आणि संपदाला बसायला सांगितले आणि ती आत निघून गेली. काही क्षणातच कॉफीचा आश्वासक सुगंध दरवळू लागला. थोड्याच वेळात क्रिस्टीना परत आली. तिच्या हातात एका ट्रेमध्ये काही मेणबत्त्या, कुकीज व कॉफीचे मग्ज होते.
“कृपया तुम्ही हे घ्या आणि तुमच्या आईला देखील उठवून खायला द्या. तोवर मी मेणबत्त्या लावून येते.”
संपदाने सासूबाईंना बऱ्याच कष्टाने उठवले.
परंतु आश्चर्याची बाब म्हणजे त्या जेव्हां उठल्या तेव्हां मघाच्या घटनेचे नामोनिशाण देखील त्यांच्या चेहऱ्यावर जाणवत नव्हते. उलट आता अधिक शांत व माणसांत आल्यासारखा त्यांचा चेहेरा वाटू लागलेला होता.
वरुणला देखील हे पाहून खूप आश्चर्य वाटले. त्या तिघांनी आपापला कॉफीचा मग हातात घेतला आणि शांतपणे कुकीज व कॉफीचा आस्वाद घेऊ लागले.
काही वेळातच क्रिस्टीना सुद्धा तिथे आली. तिने आपला कॉफीचा मग उचलला. तिची बारीक व वेधक नजर वसुधाबाईंवरती खिळलेली होती.
“तुम्हांला आता बरं वाटतंय का?”
“होय…”
वसुधाबाईंचे हे उत्तर ऐकून आता परत एकदा दचकण्याची पाळी वरुण व संपदाची होती. त्यांच्या बोलण्यात एक नवीनच आत्मविश्वास व ठामपणा जाणवत होता. त्या दोघांचेही कॉफीचे मग्ज अस्वस्थपणे हेंदकाळले.
क्रिस्टीनाने वरुणकडे पाहिले.
“मिस्टर वरुण! मघाशी जे काही घडलं त्याबद्दल मी तुमची माफी मागते. पण जे घडलं ते खरोखर मलादेखील अनपेक्षित होतं.”
“नक्की काय होता मघाचा प्रकार?” व्याकूळ होऊन संपदाने प्रश्न विचारला.
कॉफीचे घुटके घेत क्रिस्टीनाने तिच्याकडे बारक्या नजरेने पाहिले.
“मिस्टर अँड मिसेस सरदेसाई! मी संपूर्णतः भारतीय वंशाची नव्हे. माझी आई मूळची आफ्रिकेतील वन्य जमातीतील होती. परंतु माझे वडील मात्र ब्रिटीश सैन्यातील एक भारतीय अधिकारी होते. एका योगायोगानेच त्यांचे प्रेम जुळले आणि विवाह झाल्यानंतर मग माझ्या आईचे भारतात आगमन झाले. माझे वडील धर्मांतरीत भारतीय क्रिश्चन तर आई मात्र आफ्रिकेतील पारंपारीक चेटूक धर्माची अनुयायी. परंतु जादूटोणा, चेटूक, तंत्रमंत्र या गूढविद्यांमध्ये दोघांना देखील अगदी समान रूची होती. किंबहुना त्यांचे प्रेम जुळण्याचे ते एक महत्वाचे कारण होते. अर्थात माझे वडील केवळ पुस्तकी अभ्यासातच शेवटपर्यंत रमले. परंतु माझी आई मात्र प्रत्यक्ष कृती करण्यावरच अधिक विश्वास ठेवणारी होती. तिने मलादेखील प्राचीन आफ्रिकन गूढविद्या अतिशय आवडीने, प्रत्यक्ष कृतीने, मुळापासून... शिकवल्या.”
वरुण व संपदा आता चकित होऊन ऐकत होते.
“गेली अनेक वर्षे मी या विद्यांचा वापर करून लोकांचे प्रश्न सोडवण्याचा प्रयत्न करते आहे. माझ्या उदरनिर्वाहाचे देखील ते एक साधनच आहे. परंतु तरीही मी जास्तकरून लोकांना मदत करणे हाच मुख्य हेतु ठेवते. तुम्ही ज्या क्षणी इथे आलात तेव्हांपासूनच मला तुमच्यामागे असलेल्या एका नकारात्मक शक्तीची जाणीव होऊ लागलेली होती. असे फार कमी वेळा घडते. या इथे, माझ्या घरात प्रवेश करणे, कोणत्याही सामान्य दुरात्म्यासाठी अजिबात सोपे नाही. परंतु तुमच्याबरोबर जे काही इथे आलंय ते मात्र खूप खूप जुनं आहे... खूप खूप ताकदवान आहे. आणखी एक दुर्दैवाची गोष्ट म्हणजे…”
क्रिस्टीनाने त्या दोघांकडे रोखून पाहिले. त्यांच्या चेहेऱ्यावर भय दाटलेले होते.
“आणखी एक दुर्दैवाची गोष्ट म्हणजे… तुम्ही त्या शक्तीचे देणे लागता…”
“म्हणजे मला समजले नाही?” संपदाने प्रश्न विचारला.
“म्हणजे तुम्ही त्या शक्तीच्या karmic debt मध्ये आहात. त्यामुळेच इतर कोणताही दैवी उपाय तिच्यासमोर लागू पडत नाहीये. या इथे, माझ्या घरात, अनेक प्रकारची मंत्रबंधने केलेली आहेत. इथे काही चांगले सौम्य आत्मे व आफ्रिकन दैत्य देखील मी माझ्या रक्षणासाठी मंत्राने बांधून घातलेले आहेत. परंतु तरीदेखील ती शक्ती इथे आली आणि तिने तुम्हाला एक रहस्यमय संदेश पोहोचविला.”
“पण मग त्या संदेशाचा अर्थ काय?”
“मी ते खरंच नाही सांगू शकत. केवळ तुम्हालांच त्याची उकल होऊ शकेल आणि शिवाय मला आता या प्रकरणांत जास्त गुंतण्याची इच्छा देखील नाहीये. ” खांदे उडवत क्रिस्टीनाने असमर्थता व्यक्त केली.
अचानक साचलेली शांतता भंग करीत वसुधाचा एकदम खणखणीत आदेशवजा आवाज ऐकू आला “तुम्ही चला आता इथून.”
तिघेही दचकले. त्यांनी वसुधाकडे पाहिले. मेणबत्तीच्या अंधुक प्रकाशात तिच्या चेहऱ्यावरील हास्य अधिकच गूढ व पाशवी वाटत होतं.
“चला इथून. मला चांगलंच माहितेय आपण कुठे जायचेय ते!”
वरुण व संपदाने अस्वस्थपणे क्रिस्टीनाकडे पाहिले. तिने हलकेच मान झुकवली. त्याचा अर्थ ‘तुम्ही जा’ असा होता. साहजिक होते. तिला आता या धोकादायक प्रकरणात अधिक खोल उतरण्याची इच्छा नव्हती.
एव्हाना वसुधा खुर्चीवरून तडाख्याने उठलेली होती व तिने बाहेर आपला मोर्चा वळवलेला होता.
वरुण व संपदाने एक शेवटचा असहाय्यतेचा कटाक्ष क्रिस्टीनाकडे टाकला आणि ते दोघेही जड पावलांनी वसुधाच्या मागोमाग चालू लागले.
क्रिस्टीनाने रिकाम्या पडलेल्या हॉलकडे नजर फिरवली. मघाशी खोलीच्या चारही कोपऱ्यातील ढासळून पडलेली मंत्रबंधने आणि त्यांच्यावर विराजमान... भेदरलेल्या... आफ्रिकन अरण्यातील पुरातन क्षुद्र देवता... आता पुन्हा वरती उठून, कार्यरत होऊन, आपली आपली जागा पकडीत होत्या. त्यांच्या डोळ्यात आपल्या मघाच्या दुर्बलतेबद्दल दयेची याचना होती.
क्रिस्टीनाने एक हताश नजर त्यांच्याकडे टाकली व एक तुच्छ उद्गार काढला…
"मूर्खांनो... तुमच्या भित्रेपणामुळे आज आम्ही सर्वच मरणाच्या दारावर पोहोचलो होतो..."
(क्रमशः)
(संपूर्णतः काल्पनिक कथा)
© विजुभाऊ वाटेगांवकर
खोलीत आता स्मशानशांतता पसरलेली होती. वसुधाबाई फरशीवर निपचित पडलेल्या होत्या. परंतु त्यांचा श्वास व्यवस्थित चालू होता. म्हणजे भीतिचे तसे काही कारण नव्हते. क्रिस्टिना आणि वरुणने चटकन पुढे होऊन त्यांना उचलून एका खुर्चीवरती बसवले. त्यांचे वजन देखील फारसे नसावे. अगदी सहज त्या दोघांनी त्यांना उचलले.
बाहेर पाऊस कोसळतच होता. चारही कोपऱ्यांतील मेणबत्त्या आता संपत आलेल्या होत्या. क्रिस्टीनाने त्या दोघांना, वरुण आणि संपदाला बसायला सांगितले आणि ती आत निघून गेली. काही क्षणातच कॉफीचा आश्वासक सुगंध दरवळू लागला. थोड्याच वेळात क्रिस्टीना परत आली. तिच्या हातात एका ट्रेमध्ये काही मेणबत्त्या, कुकीज व कॉफीचे मग्ज होते.
“कृपया तुम्ही हे घ्या आणि तुमच्या आईला देखील उठवून खायला द्या. तोवर मी मेणबत्त्या लावून येते.”
संपदाने सासूबाईंना बऱ्याच कष्टाने उठवले.
परंतु आश्चर्याची बाब म्हणजे त्या जेव्हां उठल्या तेव्हां मघाच्या घटनेचे नामोनिशाण देखील त्यांच्या चेहऱ्यावर जाणवत नव्हते. उलट आता अधिक शांत व माणसांत आल्यासारखा त्यांचा चेहेरा वाटू लागलेला होता.
वरुणला देखील हे पाहून खूप आश्चर्य वाटले. त्या तिघांनी आपापला कॉफीचा मग हातात घेतला आणि शांतपणे कुकीज व कॉफीचा आस्वाद घेऊ लागले.
काही वेळातच क्रिस्टीना सुद्धा तिथे आली. तिने आपला कॉफीचा मग उचलला. तिची बारीक व वेधक नजर वसुधाबाईंवरती खिळलेली होती.
“तुम्हांला आता बरं वाटतंय का?”
“होय…”
वसुधाबाईंचे हे उत्तर ऐकून आता परत एकदा दचकण्याची पाळी वरुण व संपदाची होती. त्यांच्या बोलण्यात एक नवीनच आत्मविश्वास व ठामपणा जाणवत होता. त्या दोघांचेही कॉफीचे मग्ज अस्वस्थपणे हेंदकाळले.
क्रिस्टीनाने वरुणकडे पाहिले.
“मिस्टर वरुण! मघाशी जे काही घडलं त्याबद्दल मी तुमची माफी मागते. पण जे घडलं ते खरोखर मलादेखील अनपेक्षित होतं.”
“नक्की काय होता मघाचा प्रकार?” व्याकूळ होऊन संपदाने प्रश्न विचारला.
कॉफीचे घुटके घेत क्रिस्टीनाने तिच्याकडे बारक्या नजरेने पाहिले.
“मिस्टर अँड मिसेस सरदेसाई! मी संपूर्णतः भारतीय वंशाची नव्हे. माझी आई मूळची आफ्रिकेतील वन्य जमातीतील होती. परंतु माझे वडील मात्र ब्रिटीश सैन्यातील एक भारतीय अधिकारी होते. एका योगायोगानेच त्यांचे प्रेम जुळले आणि विवाह झाल्यानंतर मग माझ्या आईचे भारतात आगमन झाले. माझे वडील धर्मांतरीत भारतीय क्रिश्चन तर आई मात्र आफ्रिकेतील पारंपारीक चेटूक धर्माची अनुयायी. परंतु जादूटोणा, चेटूक, तंत्रमंत्र या गूढविद्यांमध्ये दोघांना देखील अगदी समान रूची होती. किंबहुना त्यांचे प्रेम जुळण्याचे ते एक महत्वाचे कारण होते. अर्थात माझे वडील केवळ पुस्तकी अभ्यासातच शेवटपर्यंत रमले. परंतु माझी आई मात्र प्रत्यक्ष कृती करण्यावरच अधिक विश्वास ठेवणारी होती. तिने मलादेखील प्राचीन आफ्रिकन गूढविद्या अतिशय आवडीने, प्रत्यक्ष कृतीने, मुळापासून... शिकवल्या.”
वरुण व संपदा आता चकित होऊन ऐकत होते.
“गेली अनेक वर्षे मी या विद्यांचा वापर करून लोकांचे प्रश्न सोडवण्याचा प्रयत्न करते आहे. माझ्या उदरनिर्वाहाचे देखील ते एक साधनच आहे. परंतु तरीही मी जास्तकरून लोकांना मदत करणे हाच मुख्य हेतु ठेवते. तुम्ही ज्या क्षणी इथे आलात तेव्हांपासूनच मला तुमच्यामागे असलेल्या एका नकारात्मक शक्तीची जाणीव होऊ लागलेली होती. असे फार कमी वेळा घडते. या इथे, माझ्या घरात प्रवेश करणे, कोणत्याही सामान्य दुरात्म्यासाठी अजिबात सोपे नाही. परंतु तुमच्याबरोबर जे काही इथे आलंय ते मात्र खूप खूप जुनं आहे... खूप खूप ताकदवान आहे. आणखी एक दुर्दैवाची गोष्ट म्हणजे…”
क्रिस्टीनाने त्या दोघांकडे रोखून पाहिले. त्यांच्या चेहेऱ्यावर भय दाटलेले होते.
“आणखी एक दुर्दैवाची गोष्ट म्हणजे… तुम्ही त्या शक्तीचे देणे लागता…”
“म्हणजे मला समजले नाही?” संपदाने प्रश्न विचारला.
“म्हणजे तुम्ही त्या शक्तीच्या karmic debt मध्ये आहात. त्यामुळेच इतर कोणताही दैवी उपाय तिच्यासमोर लागू पडत नाहीये. या इथे, माझ्या घरात, अनेक प्रकारची मंत्रबंधने केलेली आहेत. इथे काही चांगले सौम्य आत्मे व आफ्रिकन दैत्य देखील मी माझ्या रक्षणासाठी मंत्राने बांधून घातलेले आहेत. परंतु तरीदेखील ती शक्ती इथे आली आणि तिने तुम्हाला एक रहस्यमय संदेश पोहोचविला.”
“पण मग त्या संदेशाचा अर्थ काय?”
“मी ते खरंच नाही सांगू शकत. केवळ तुम्हालांच त्याची उकल होऊ शकेल आणि शिवाय मला आता या प्रकरणांत जास्त गुंतण्याची इच्छा देखील नाहीये. ” खांदे उडवत क्रिस्टीनाने असमर्थता व्यक्त केली.
अचानक साचलेली शांतता भंग करीत वसुधाचा एकदम खणखणीत आदेशवजा आवाज ऐकू आला “तुम्ही चला आता इथून.”
तिघेही दचकले. त्यांनी वसुधाकडे पाहिले. मेणबत्तीच्या अंधुक प्रकाशात तिच्या चेहऱ्यावरील हास्य अधिकच गूढ व पाशवी वाटत होतं.
“चला इथून. मला चांगलंच माहितेय आपण कुठे जायचेय ते!”
वरुण व संपदाने अस्वस्थपणे क्रिस्टीनाकडे पाहिले. तिने हलकेच मान झुकवली. त्याचा अर्थ ‘तुम्ही जा’ असा होता. साहजिक होते. तिला आता या धोकादायक प्रकरणात अधिक खोल उतरण्याची इच्छा नव्हती.
एव्हाना वसुधा खुर्चीवरून तडाख्याने उठलेली होती व तिने बाहेर आपला मोर्चा वळवलेला होता.
वरुण व संपदाने एक शेवटचा असहाय्यतेचा कटाक्ष क्रिस्टीनाकडे टाकला आणि ते दोघेही जड पावलांनी वसुधाच्या मागोमाग चालू लागले.
क्रिस्टीनाने रिकाम्या पडलेल्या हॉलकडे नजर फिरवली. मघाशी खोलीच्या चारही कोपऱ्यातील ढासळून पडलेली मंत्रबंधने आणि त्यांच्यावर विराजमान... भेदरलेल्या... आफ्रिकन अरण्यातील पुरातन क्षुद्र देवता... आता पुन्हा वरती उठून, कार्यरत होऊन, आपली आपली जागा पकडीत होत्या. त्यांच्या डोळ्यात आपल्या मघाच्या दुर्बलतेबद्दल दयेची याचना होती.
क्रिस्टीनाने एक हताश नजर त्यांच्याकडे टाकली व एक तुच्छ उद्गार काढला…
"मूर्खांनो... तुमच्या भित्रेपणामुळे आज आम्ही सर्वच मरणाच्या दारावर पोहोचलो होतो..."
(क्रमशः)
(संपूर्णतः काल्पनिक कथा)
© विजुभाऊ वाटेगांवकर