काळरात्र (भयकथा) -by- वैभव नामदेव देशमुख.
ते उपनगर हळूहळू पाण्याखाली येत होते. पाच दिवसांपासून संथपणे पडणारा पाऊस, आता मुसळधार बनला होता. सगळे उपनगर पावसाने झोडपले होते. जिकडे तिकडे पाणीच पाणी साचले होते. रस्ते, मैदाने, इमारती, महामार्ग, हमरस्ते जलमय झाले होते. पाणी रस्त्यांच्या मर्यादा ओलांडून सखल भागाकडे वळू लागले. रस्त्यांना नदीचे स्वरूप आले होते. चहाच्या रंगाचे ते पाणी सगळ्या मैदानात साचू लागले. हळूहळू मैदाने, सखल रस्ते, खोलगट जागा, इमारतींच्या खालचे मजले, तलाव, विहिरी पाण्याखाली येऊ लागल्या. एक एका भागात पावसाचे पाणी अतिक्रमण करू लागले. वरून जोरात कोसळणारा पाऊस, जोडीला प्रचंड वारा, त्या वार्याने छोटे मोठे वृक्ष, जुन्या इमारती, ब्रिज, चौकातले होर्डिंग उन्मळून पडत होते. अडगळीच्या बिळात, जमिनीत, घरात पाणी वेगाने शिरू लागले. साप, बेडूक, उंदीर, किटके पाण्यावर तरंगताना दिसू लागले. बेवारसपणे अडगळीत पडलेले छोटे वाहने, सायकली, मोटारसायकली पाण्यासोबत तरंगत जावू लागल्या. मोठ्या रस्त्यांवर काही वाहने अडकून पडले होते. तिथे मोठी वाहतूक कोंडी झाल्याने, बरेचजण आपापल्या वाहनांत अडकून पडले होते. रस्त्यांवर वृक्ष कोसळले होते. रस्ता अडवला गेला होता. वाहनांना मागे पुढे हलण्याची संधीच मिळेना. रस्त्यांवरून आपापल्या घराकडे जाणारे, काही पादचारी दिसत होते. वरून पडणारा जोरात पाऊस, खाली नदीसारखे वेगाने वाहणारे पाणी या सगळ्यातून कसरत करत, जो तो आपल्या निवार्याकडे जात होता. अशा या भयानक वातावरणात स्वतःच्या निवाऱ्यापेक्षा, दुसरी सुरक्षित जागा कोणती असेल? जो तो आपल्या मुक्कामाच्या ठिकाणी जाण्याचा प्रयत्न करू लागला. पण काहींना ते जमेना. कोणी मोठ्या पाण्यात अडकुन पडले होते. कोणी वाहतुकीच्या कोंडीत अडकले होते. पण जिथे असेल तिथे प्रत्येकजण सुरक्षित राहण्याचा प्रयत्न करु लागला. आता पाऊस, वारा वेगाने वाहू लागला. उपनगराचे वातावरण क्षणाक्षणाला धोकादायक बनत होते. सूर्य कधीच काळ्या ढगांआड लुप्त झाला होता. प्रकाशाचे साम्राज्य कधीच मागे पडले होते. काळा अंधार चोरपावलांनी उपनगरावर कोसळू लागला. आकाशातील अंधाराचा राक्षस त्या उपनगराला गिळंकृत करत होता. आता त्या उपनगरात सगळीकडे अंधार आणि त्याच्या जोडीला मुक्तपणे सगळीकडे घोडदौड करत जाणारे पाणी होते. त्या पाण्याला संरक्षित करणारे आता काहीच कवच उरले नव्हते. सगळे अडथळे पार करून पाणी एक एक जागा काबीज करत होते. त्याचा शेवट काय होईल? कसा होईल? याचा काहीच पत्ता नव्हता.
लक्ष्मीतारा इमारतीच्या तिसऱ्या मजल्यावर, ती चिंताग्रस्त चेहऱ्याने बसली होती. ती उमा! तीस वर्षांची एक सुंदर तरुणी. हुशार आणि तेवढीच घाबरणारी. चार वर्षांपूर्वी लग्न होऊन ती उपनगरात आली होती. आता ती तिच्या नवर्याची वाट पहात होती. हम रस्त्यावरच्या त्या मोठ्या वाहतूक कोंडीत तो अडकला होता. गाडीतून बाहेर पडणे शक्यच नव्हते. मग घरी तरी कसा पोहोचणार? त्याला घरी बायकोची चिंता आणि तिला स्वतःची आणि नवऱ्याची चिंता लागली होती. ती या अशा वातावरणात एकटीच घरात होती. पण परिस्थिती आता अनुकूल नव्हती. कोणी काहीच करू शकणार नव्हते. घरी पोहोचणे त्याला आता अशक्य होते. तिलाही घराबाहेर पडणे अशक्य होते.
लक्ष्मीतारा इमारत हळूहळू अंधारात बुडू लागली. तिसरा मजलाही अंधाराखाली येऊ लागला. एवढा मोठा तो फ्लॅट अंधारात बुडू लागला. वीज कधीच गेली होती. त्यामुळे आजूबाजूच्या अंधाराची दाहकता जास्त जाणवत होती. एवढ्या मोठ्या फ्लॅटमध्ये ती एकटीच बसली होती. आता चिंतेची जागा हळूहळू भीतीने घेतली होती. पावसाचा घनगंभीर आवाज, त्याच्या जोडीला मोठे वाद्य वाजत असल्यासारखा वाऱ्याचा आवाज, सोबतीला तो अंधार आणि त्या अशा वातावरणात ती एकटीच होती. अंधार हळूहळू घराचा एकेक कोपरा व्यापत होता. त्या अंधारापासून वाचण्यासाठी ती खिडकीकडे जाण्याचा प्रयत्न करू लागली. पण जाऊन जाऊन जाणार कुठे?
हळूहळू अंधार सगळे घर व्यापणार होता. काही गोष्टींची पूर्वतयारी करून ठेवायची असते. कारण कधी कधी त्या गोष्टी संकटात मदत करतात.पण आता तिला त्या गोष्टींचा पश्चाताप होऊ लागला.घरात मेणबत्ती नव्हती,मोबाईल मध्ये चार्जिंग जेमतेम होती,पर्यायी विजेचे घरात कुठलेच साधन उपलब्ध नव्हते. वीज येण्याची शक्यता तर दूरदूर पर्यंत नव्हती. आता अशा परिस्थितीत, या रात्रीचा सामना कसा करायचा? हाच प्रश्न तिच्यापुढे होता. एक तरी चांगले होते, घरात गोडेतेल भरपूर होते. तेलाचा दिवा लावता येणार होता. थोडासा संधिप्रकाश वातावरणात अजून शिल्लक होता. भीतीचा मोठा स्पर्श अजून तिला झाला नव्हता.तिने नवर्याला फोन लावला. पण कदाचित त्याचा फोन बंद झाला असावा. फोन बंद लागत होता. तीने पुन्हा प्रयत्न केला, पुन्हा तो बंदच दाखवत होता. तिचा चेहरा पडला. तीला कसेतरी झाले. नवऱ्याशी संपर्क तुटला होता. तो कधी येईल याची आता शाश्वती उरली नव्हती. कदाचित पाणी ओसरेपर्यंत त्याची येण्याची शक्यता नव्हती. तो वाहतूककोंडीत अडकला असावा. म्हणजे तो नाही आला तर! तर तीला एकटीला रात्र काढावी लागेल. या विचाराने तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. भीतीचा स्पर्श तिच्या मनाला झाला. एवढ्या अंधारात एकटीने रात्र काढायची हा विचारच कल्पने पलीकडील होता. भिंतीवरच्या पालीला घाबरणारी ती! त्या काळ्याकभिन्न अंधाराला, त्या पावसाच्या आवाजाला, वाऱ्याच्या वेगाला किती घाबरेल? या सगळ्या संकटापुढे आपला टिकाव लागेल का? हा विचार वेगाने तिच्या मनात चमकून गेला. विचारांचे चक्र डोक्यात फिरू लागले. पाऊस, वारा, अंधार, पाणी या सगळ्या गोष्टी नैसर्गिक भीतीचे स्त्रोत होते. त्यांची भीती सहन होते. पण या अंधाराच्या साह्याने काही अनैसर्गिक घरात घुसले तर?
सरसर करत एक भीतीची सनक तिच्या मेंदूत घुसली. मेंदूत आता वेडेवाकडे विचार येऊ लागले.
काहीतरी फिदीफिदी हसणारे, जमीनीवर सरपटणारे, भिंतीवर रेंगणारे, छताला लोंबकळणारे, अंधारात खरडत खरडत चालणारे, थंड आणि लिबलिबीत शरीराचे आपल्याकडे हळूहळू चालत आले तर? आता काही क्षणात अंधार होईल. दारे-खिडक्या बंद असतील. सगळे घर शांततेत बुडालेले असेल. आणि अचानक एखाद्या कोपर्यात ते लिबलिबीत, थंड, बाहुलीच्या आकाराचे शरीर अचानक आपल्यावर झडप घालायला तयार झाले तर? वरच्या छतावरून काही उलटे चालत येऊन आपल्या गळ्यात पडले तर? तिच्या अंगावर काटा उभा राहीला. डोळ्यात मूर्तिमंत भीती दाटली. असले अमंगळ विचार अशा या अभद्र वेळी मनात का येताहेत? हेच तिला कळेना. अशा विचारांना घेऊन ती या घरात थांबणे शक्य नव्हते. स्वतःला सावरावे लागेल. हिंमत जुटवावी लागेल. असं भीतीने खचून गेले तर हृदय बंद पडूनच आपला मृत्यू व्हायचा! त्यासाठी मनातील भीती बाहेर काढावी लागेल. काहीतरी हालचाल करावी लागेल. सगळी रात्र या अंधारात काढायची आहे, हे मनाला समजावून सांगावे लागेल. भीती घालवण्याची काहीतरी व्यवस्था करावी लागेल.
सातच्या आसपास वाजले असतील, मंदसा संधिप्रकाश अजूनही वातावरणात शिल्लक होता. त्या प्रकाशाचा फायदा घेऊन, काही संरक्षण आपल्याभोवती निर्माण करू, असा तिने विचार केला. तिने एकदा मोबाईलवर नजर टाकली. वीस टक्के मोबाईलवर चार्जिंग शिल्लक होती. चार्जिंग जपून ठेवावी लागेल.आपत्कालीन परिस्थिती आलीच तर, निदान आपला संदेश कोणापर्यंत तरी पोहोचवता आला असता. आशा मोठ्या पावसात, घरातून बाहेर आवाज नेणारा तोच एक दुवा होता. बाहेरून मदत बोलवायला उपयोगी ठरणारा घटक मोबाईलच होता. ती लगबगीने उठली. संधीप्रकाशात सगळी जुळवाजुळव करावी लागणार होती. ती किचनमध्ये आली गॅसजवळ ठेवलेली काडीपेटी हातात घेतली. गॅस व्यवस्थित बंद करून ठेवला. रात्रभर प्रकाशाची व्यवस्था करण्यासाठी साहित्य जमा करावे लागणार होते. तिने गोडेतेलाची मोठी कॅन बाहेर काढली. भांडेघरातून छोट्या छोट्या तीन वाट्या बाहेर काढल्या. त्या तिन्ही वाट्यात तीने तेल टाकले. अगदी भरपूर, शिगोशीग तेल भरले. ते रात्रभर पुरवायचे होते. पण कापसाच्या वाती होत्या का? त्या कधीच संपल्या होत्या. उरलेली एक वात मघाशीच देव्हाऱ्याच्या दिव्यात लावली होती. ती तशीच उठली. एक जुने कापड फाडून, त्याच्या तीन मोठ्या मोठ्या आकाराच्या वाती तीने तयार केल्या. त्या तेलात चांगल्या भिजवल्या. आणि त्या वाटीत ठेवल्या. आता प्रकाशाची सोय झाली होती. अंधाराची जाणीव थोडी तरी कमी होणार होती. तिने एक वाटी किचनमध्ये, एक हॉल मध्ये आणि तिसरी बेडरूम मध्ये ठेवली. तिने वाती पेटवल्या नव्हत्या.ती आधी तशीच देव्हाऱ्याजवळ आली. देव्हाऱ्याजवळ छोटासा दिवा जळत होता. माणूस जेव्हा संकटात असतो, तेव्हा त्याला आपल्या श्रद्धांचे स्त्रोत आठवतात. मानसिक शांतीच्या शोधात तो देवाकडे येतो. किंवा मग आपल्याला कुठेतरी जाणीव व्हायला लागते की, आपल्या समस्येचा शेवटचा विकल्प परमेश्वरच आहे, मग आपला देवावर विश्वास असो वा नसो, किंवा तुम्ही कितीही नास्तिकतेचा टेंभा मिरवत असाल, तरी तुम्ही देवाकडेच साकडे घालता. तिचा देवावर विश्वास होता. श्रद्धा होती. ती देवघरात आली. दिव्याची वात पुढे करत, तिने मनोभावाने देवाला हात जोडले. ओठातल्या ओठात कुठलातरी मंत्र पुटपुटला.
''ॐ कृष्णाय वासुदेवाय हरये परमात्मने ।। प्रणतः क्लेशनाशाय गोविंदाय नमो नमः।।''
हात जोडण्याने, त्या कृष्णाच्या सोनेरी मूर्तीला बघितल्याने, ओठातल्या ओठात तो पवित्र मंत्र पुटपुटल्याने, तीला मोठे मानसिक समाधान मिळाले. एक आंतरिक ऊर्जा मिळाली.
देव मदतीला येऊ वा ना येऊ. पण त्याच्या मनोभावाने केलेल्या प्रार्थनेने तिला मोठे आत्मिक बळ मिळाले. मनात एक निनाद निर्माण झाला.ऊर्जेचा एक आंतरिक स्फोट झाला. तिच्या चेहऱ्यावर एक मोठे समाधान उमटून गेले. हळूहळू रात्र पुढे सरकू लागली. तिने तिन्ही वाट्यातील वाती पेटवल्या. त्या घनघोर अंधारात प्रकाश उमटून गेला. तिला तो प्रकाश पाहून आनंद वाटला. ती बेडरुमच्या खिडकी जवळ असलेल्या पलंगावर बसली. सगळ्या खिडक्या, दारे तिने चांगले बंद केले. पुन्हा पलंगावर येऊन बसली. क्षणभर निवांत बसल्यावर, आता पुढे काय करावे? हा प्रश्न तिला पडला. रिकाम्या डोक्यात काहीही विचार येतात. तिने स्वतःला कशाततरी गुंतवून ठेवण्याचा प्रयत्न केला. ती खिडकीबाहेर बघू लागली. पण बाहेर काहीच दिसेना.
तिने खिडकी अलगद उघडली. खिडकी उघडताक्षणी, पावसाचा आणि वार्याचा गतीने घुमणारा आवाज तिच्या कानात शिरला. सोबत एक थंडीची लहर अंगावर धावून आली. शरीरावर असंख्य सुया टोचाव्यात, अगदी त्या सारखी ती थंडीची लहर सर्वांगावर टोचून गेली. एवढी बोचरी थंडी ती प्रथमच अनुभवत होती.अगदी शरीरातील रक्ताचे तापमान कमी झाल्यासारखे जाणवत होते. थंडीची तीव्रता वाढतच होती. जास्त वेळ खिडकी अशीच उघडी ठेवली तर, थंडीने गोठून आपण जागेवर कलेवर होऊ, असा विचार करत ती खिडकी लावू लागली. आणि अचानक ते घडले. एक गरम लहर खिडकीतून आत येत, तिच्या कानाजवळून घरात आली. एवढ्या थंड वातावरणात गरम लहर! एकदम उबदार! पण काहीशी कुबट उबदार! तिला आश्चर्य वाटले. ती लहर कानाच्या अगदी जवळून गेली होती. हो खूप जवळून. बंदुकीची गोळी क्षणात जावी तशी. पण एक गोष्ट होती. त्या लहरीत काहीतरी ध्वनी होता. आवाज होता. काहीतरी शब्द होते. जे अस्पष्टपणे तीला ऐकू आले होते. काय शब्द होते? याचा लवकर बोधच होईना. आणि अचानक तिला त्याचा बोध झाला. मेंदूत ते शब्द उमटले गेले. तो ध्वनी तीच्या मनःपटलावर उमटून गेला. आणि तिच्या तोंडातुन अस्पष्ट किंचाळी बाहेर पडली.
अरे देवाssssss ते शब्द नव्हते. ते वैरी होते. हो वैरी!
"उमाsssमी आलोयssssss!"
हे तीन शब्द तीच्या काळजाचे पाणी पाणी करून गेले. भीतीचे असंख्य भाले तीच्या हृदयात घुसत गेले. "उमाsssमी आलोय!" हे कशाचे घोतक होते? हे शब्द चांगले निश्चितच नव्हते. याचा अर्थ कोणीतरी घरात आले होते. त्या लहरीवर स्वार होऊन काहीतरी अगुंतक घरात घुसले होते. अंधारात कुठल्यातरी कोपऱ्यात, भिंतीवर, छतावर कोणीतरी बसले होते. माणसाच्या कक्षेबाहेरील एखाद्या अमानवी शक्तीचा प्रवेश झाला घरात झाला होता. तिने खिडकी बंद केली.पण खिडकी बंद करायला उशीर झाला होता. घरात ते आले होते. कुठल्यातरी अडगळीत ते पहुडले होते. जोपर्यंत प्रकाश होता तो पर्यंत ते दिसणार नव्हते. मात्र अंधार झाला की, ते सक्रिय होणार. तिथून पुढे त्याचे राज्य सुरू होणार.
तिने भीतभीत घरभर नजर फिरवली. आजूबाजूला दिव्याचा उजेड आणि त्या उजेडा पलीकडील परिघात अंधार दिसत होता. तिने भिरभिरत सगळीकडे नजर फिरवायला सुरुवात केली. कोणी दिसतय का याचा शोध घेत होती. पण ते काही नजरेला पडू नये हीच मनोमन प्रार्थना करत होती. दिव्यांच्या प्रकाशातला भाग दिसत होता, पण त्याच्या पलीकडील अंधाराचे काय? त्या अंधारात कोणीतरी बसले असेल. कदाचित कोणत्या तरी कोपऱ्यातून ते आपल्याकडे बघत असेल. आपल्याला न्याहाळत असेल. आपल्याकडे पाहून फिदीफिदी हसत असेल. तिची भीती हळूहळू वाढू लागली. जागेवरून हलण्याची तिची हिम्मत होईना. पण अशे कितीवेळ बसून राहणार. काहीतरी करावे लागणार होते.
'उमा मी आलोयsss' हे शब्द सारखे तिच्या कानात घुमू लागले. तिने तोंडावर पांघरून ओढून घेतले.
बाहेर पाहिले की भीती वाटत होती. अचानक हॉलमध्ये काहीतरी पडल्याचा आवाज आला. तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. भीतीने तिचे अंग थरथर कापू लागले. तिने झटकन डोक्यावरून पांघरून काढले. आणि गडबडीत बेडरूमचा दरवाजा जोरात बंद केला. तो दरवाजा बंद करताना दरवाजाच्या बाहेर काहीतरी सरपटत असल्याचा तिला आवाज आला.तिने वेळेवर बेडरूमचा दरवाजा बंद केला. काहीतरी तिच्याच दिशेने येत होते. पण दरवाजा बंद केल्याने ते बाहेरच थांबले. तिला भीतीने रडू कोसळले. तिला नवऱ्याची आठवण होऊ लागली. काय करावे काहीच कळेना. मेंदू काहीच काम करेना. मेंदू भीतीने काम करायचा बंद झाला. सगळे शरीर असंवेदनशील झाले. शरीरात फक्त भीती हीच एकमेव संवेदना उरली. तिने पुन्हा एकदा डोक्यावरुन पांघरूण ओढून घेतले. अंगाचे मुटकुळे मारून ती तशीच बसून राहिली. ओठात देवाचे नाव घेत ती तशीच पडून राहिली. पण त्या देवाच्या नावाने खूप काही फरक पडला नाही. स्वतःवरचा विश्वास डळमळीत झाल्यावर, तुम्हाला कोणतीच शक्ती उर्जा देऊ शकत नाही. तसेच देवाच्या नावाचा केवळ जप करून, काही लाभ तिला मिळणार नव्हता. तिने स्वतःवरचा विश्वास त्या प्रचंड भीती पुढे कधीच गमावला होता.
कितीवेळ ती त्या पांघरुणात बसून होती हे कळालेच नाही.बराच वेळ पुढे सरकला होता. ती अजून त्या पांघरुणात डोळे गच्च मिटून तशीच बसलेली होती.आपण डोळे झाकले म्हणजे, बाहेरच्या घडामोडी थांबतात असे नाही. बाहेर कमालीची शांतता जाणवत होती. एकदम घनघोर शांतता! डोळे गच्च मिटल्यामुळे सगळा अंधार तिला जाणवत होता. तिने अलगद डोळे उघडले. पण तरीही पुढे अंधारच जाणवत होता. तिने हळूच पांघरून बाजूला केले. आणि पुन्हा एकदा भीतीची सनक तिच्या मेंदूत गेली. बेडरूम मधला दिवा विझला होता. सगळे बेडरूम अंधारात बुडून गेले होते. म्हणजे आतापर्यंत ती अंधारातच बसली होती. तिने गडबडीने दिवा पेटवायचा प्रयत्न केला, पण दिवा पेटवायला काडीपेटी कुठे होती? ती हॉलमध्ये असावी.
कारण शेवटचा दिवा तिथला पेटवला होता. ती तिथेच राहिली होती. तिला आता त्या अंधाराची भीती वाटू लागली. दिवा पेटवणे गरजेचे होते. तिला स्वतःचाच राग आला. काडेपेटी हॉलमध्ये आपण विसरावे, याचाच तिला खूप राग येऊ लागला. सगळीकडे तो काळा अंधार दाटला होता. पण बेडरूमचा दरवाजा उघडायचा तिची हिम्मत होईना. मघाशी दरवाजा बाहेर काहीतरी सरपटत होते. ते अजून तिथे असले तर? तिला काय करावे काहीच कळेना. आतला अंधार खायला उठत होता. तिची घुसमट वाढत होती. मनातील भीती वाढत होती. अंधारातून काहीतरी बाहेर येऊन, मानगुटीवर बसेल अशी काहीशी जाणीव तिला होऊ लागली. ती हळूहळू दरवाजाजवळ आली.बाहेरच्या हॉलमधील कानोसा घेऊ लागली. कदाचित घरातील सर्व दिवे विझले असावेत. नाहीतर कोणीतरी ते विझवले असावेत. तिला कसेतरी झाले.सगळीकडे अंधार दाटून आला होता. तीने दरवाजाला कान लावला. बाहेरचा कानोसा ती घेऊ लागली. दरवाज्याच्या बाहेर काहीच हालचाल जाणवली नाही. फक्त शांतताच सगळीकडे पसरली होती. 'दरवाजा उघडून, पळत जाऊन ती टेबलावर ठेवलेली काडीपेटी उचलून आणायची, आणि पुन्हा दरवाजा लावून पांघरून घेऊन बसायचे.' अशी तिने मनातल्या मनात योजना आखली. खूप कमी अवधीत हे करावे लागेल. ते सरपटणारे कुठेतरी दडून बसलेले असेल. आपलीच वाट बघत असेल. त्याला चकवून काडेपेटी आणावी लागेल. इथला दिवा त्या काडेपेटीने पेटवावा लागेल. तिचे हृदय जोर-जोरात धडधड करू लागले.
तिने देवाचे नाव पुटपुटले. एकदम दरवाजा उघडून ती वेगाने हॉलमध्ये आली. पण तिची योजना फसली. हॉलमध्ये सगळा काळाकुट्ट अंधार होता. दिवा कधीच विझला होता. गडबडीत मोबाईल बेडरूमध्येच राहिला होता. आजूबाजूचे काहीच दिसत नव्हते. ती गडबडली. अशी अपेक्षा तिला नव्हती. काडीपेटी घेऊन लगेच बेडरूममध्ये परत यावे अशी तिची अपेक्षा होती. एक क्षण तीला वाटले असेच मागे फिरावे. पण आता एवढ्या जवळ आलो आहोत, तर कडीपेटी घेऊनच जावे. तिने हॉलमधील टेबलाच्या दिशेने जायला सुरुवात केली. टेबलावरच काडेपेटी असावी. चाचपडत, अंदाज लावत ती हळूहळू टेबलाकडे सरकू लागली. सगळीकडे कमालीची शांतता जाणवत होती. तिला भीती वाटू लागली. तिच्या श्वासांचा आवाज तिला स्पष्ट जाणवु लागला. त्या आवाजाने आपली जाणीव कोणाला तरी होईल याची तिला भीती वाटू लागली. श्वास रोखत ती हळूहळू टेबलाकडे जाऊ लागली. काही अंतरावरच टेबल होता. टेबलाची एक बाजू हाताला लागली. ती तसाच हात पुढेपुढे नेत काडेपेटी शोधू लागली. हाताला कशाचातरी स्पर्श झाला. थंड आणि लिबलिबीत. तो स्पर्श हलत होता. प्रसरण, आकुंचन पावत होता. श्वास घेताना, सोडताना जसे पोट आत बाहेर होते, तसा तो स्पर्श आत बाहेर जाणवत होता. एखाद्या चिकट द्रवाला हात लागावा, तशी काहीशी जाणीव तिला झाली. तिने झटकन हात बाजुला घेतला. ती जोरात पाठीमागे पळायचा प्रयत्न करू लागली.परंतु पाठीमागील सोफ्याला धडपडून ती खाली पडली. वेदना आणि भीती अंगभर पसरत गेली. तिला लवकर उठताच येईना. तिच्या कानावर काहीतरी आवाज यायला लागला. टेबलावर काहीतरी सरपटत होते. ते तिच्याकडेच येत होते. काहीतरी मिळमिळीत वस्तू सरपटत येत होती. मऊ रबर जमिनीवर घासावे तसा काहीसा आवाज त्या सरपटण्याचा येऊ लागला. तो आवाज सलगपणे येऊ लागला. क्षण दोन क्षण तो आवाज थांबला. आणि तिच्या पायाजवळ एकदम
बद्दssssss असा आवाज आला. एखादा पाण्यात बुडवलेला स्पंज जरा उंचीवरून खाली पडावा, तसा आवाज आला. टेबलावरून कोणीतरी खाली उडी मारली होती. ते सरपटत आता तिच्या दिशेने येऊ लागले. तिच्या पायाला पुन्हा तो थंड आणि लिबलिबीत स्पर्श झाला. ती धडपडून उठली. कुठे पळावे काहीच कळेना. तिच्या हाताला टेबल लागला. तिने टेबलावर चाचपडून पाहिले. सुदैवाने काडीपेटी तिच्या हाताला लागली. तिने ती उचलली. धडपडत काडी शिलगावली. क्षणात मोठा उजेड पसरला. काही क्षण अंधार लुप्त झाला. आणि तिला काडीच्या उजेडात ते दिसले. तिच्यापासून चार पाच फुटांच्या अंतरावर. तिच्या मेंदूत भीतीने जोरात धक्के द्यायला सुरुवात केली. तिचे ओठ थरथर कापू लागले. सर्वांगावर भीतीचे काटे उभे राहिले. हृदयाची धडधड कित्येक पटीने वाढली.
समोर ते उभे होते. अगदी तीन फुट उंचीचे. मोठ्या बाहुलीच्या आकाराचे. नुसत्याच मासाचे. शरीराला कुठल्याच हाडांचा आधार नव्हता. सगळे शरीर नुसतेच मासाचे. पवासातल्या शिदाडासारखे. छोटे छोटे हात, पाय, चेहरा, डोळे, नाक, कान. गोगलगायीचे ओलेओले शरीर असावे, तसे त्याचे सगळे शरीर ओलेओले दिसत होते. ते सरपटत चालायचे, तेव्हा त्याचे सगळे शरीर लदलद करायचे. मोठ्या आकाराचा शिदाड जमिनीवर चालत आहे, अशे बीभत्स दृश्य, ते चालताना दिसायचे. ते आता सरपटत होते. तिच्याकडे संथपणे येत होते. तिला भीतीसोबतच मोठी शिसारी आली. असे अघोरी शरीर ती प्रथमच पाहत होती. एवढे भयानक दृश्य आपल्याच वाट्याला का यावे?हा विचार तिच्या डोक्यात चमकून गेला. हातातील काडी विझायच्या आत,येथून निघून जावे लागेल. नाहीतर ते सरकत सरकत आपल्या अंगावर येईल. जाण्याच्या रस्त्यावरच ते होते. त्याला ओलांडून जावे लागणार होते. तिच्या अंगावर शहारे आले. तिने आजूबाजूला पाहण्याचा प्रयत्न केला. सोफ्याच्या पलीकडून उडी मारून बेडरूमकडे जाता येणार होते. एव्हाना काडी विझली होती. सगळीकडे पुन्हा अंधार झाला होता. ती धडपडत सोफ्यापलीकडे गेली. तेथून बेडरूममध्ये जाऊ लागली.
पण हे काय? बेडरूमचा दरवाजा लागलेला होता. तिने तर दरवाजा उघडा ठेवला होता. मग दरवाजा बंद कोणी केला? तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. तिच्या सर्वांगाला घाम सुटला. दरवाजा बंद होता. सगळीकडे अंधार होता.तिने दरवाजावर धडका द्यायला सुरुवात केली. तिच्या डोळ्याला धार लागली. डोळ्यातून भळाभळा अश्रू गळू लागले. भीती, दुःख, वेदना या सगळ्या भावना तिच्या मनात दाटून आल्या. दरवाजा काही उघडेना. ती दरवाजावर जोरजोरात धक्के मारू लागली. हळूहळू ते सरपटत येत होते. आपला मृत्यु आला आहे, तो जवळ येत आहे, अशी जाणीव तीला होऊ लागली. एक मोठा दुःखाचा उमाळा तीच्या तोंडातून बाहेर पडला. दरवाजावर धक्के मारून ती थकून गेली. तो घट्ट बसला होता. अचानक तिला भेसूर हसण्याचा आवाज आला. हसू कसले? लोखंडी पत्रा दगडावर घासावा तसे ते हास्य तिच्या कानात शिरत होते. पण त्या हसण्याचा आवाज वर छताकडून येत होता. अगदी तिच्या डोक्यावरून. छतावर काहीतरी सरपटत होते. सरपटण्याचा, हसण्याचा आवाज अगदी वर डोक्यावर आला होता. तिने पळण्याचा प्रयत्न केला. पण पाऊल जागेवरून हलेना. खाली फरशीला पावले चिटकून बसले होते. क्षणभर अचानक सगळी शांतता झाली. सरपटने, हसणे बंद झाले. ती श्वास रोखून तशीच जाग्यावर थांबली. तीला काहीतरी जाणीव होऊ लागली. काहीतरी समीप येत असल्याची जाणीव. तिच्या गालाला काहीतरी ओलेओले लागले. एखाद्या नवजात बालकाचा हात गालावरुन फिरतोय, असे तिला वाटू लागले. एकदम छोटासा हात. पण एकदम थंड आणि ओलाओला. आता दुसरा हातही तिच्या गालावरुन फिरू लागला. त्या छोट्या-छोट्या गार हाताचा स्पर्श, तिच्या हळूहळू गळ्याकडे येऊ लागला. ते लिबलिबीत हात कसे नाजूक वाटत होते. एकदम नरम, लुसलुशीत. अगदी नाजूक गवती पात्यासारखे. ते हात हळूहळू तिच्या गालावरून खाली सरकत होते. ते आता गळ्यावर आले. त्यांची पकड घट्ट झाली. त्यांच्यात मोठे बळ आले. ते छोटे छोटे हात तिचा गळा घट्ट अावळु लागले. तीने ते हात सोडवायचे खूप प्रयत्न केले, पण ते जास्तच घट्ट आवळत गेले. तीचा श्वास गुदमरू लागला.
त्या हाताची पक्कड अजून मजबूत होऊ लागली. तिला आता आपला मृत्यू दिसू लागला. पण अगोदर जीव वाचवायचा थोडा प्रयत्न करावा लागणार होता. त्या मृत्यूला विरोध करावा लागणार होता. अचानक तिला हातातल्या काडीपेटीची आठवण झाली. तिचे दोन्ही हात मोकळे होते. तीने कशीतरी हातातली ती काडीपेटी पेटवली. क्षणात उजेड पडला. उजेडात तीने समोर पाहिले. छताला ते तीन फुटाचे उलटे लटकलेले होते. त्याचे दोन्ही हात तिच्या गळ्याभोवती होते. तीने अचानक ती पेटती काडी त्याच्या चेहर्यावर फेकली. चर्रsss असा आवाज झाला. त्याच्या तोंडातून एक खर्जातल्या आवाजाची किंकाळी बाहेर पडली.
त्याची गळ्यावरची पकड सैल झाली. तेवढ्या वेळात तिने त्याचे हात, स्वतःच्या गळ्यापासून बाजूला केले. ते तीन फुटाचे खाली जमीनीवर पडले. ती तिथून पळत थेट देवघरात गेली. देवाच्या समोरचा दिवा क्षीण होत आला होता. तीने वात समोर केली. आजूबाजूला थोडासा प्रकाश पसरला. देवघरातून हॉल दिसू लागला. पण दिव्याचा प्रकाश कमी असल्याने, हॉलमधील दृश्य स्पष्ट दिसेना. तिचे सर्वांग भीतीने थरथरत होते. तिच्या मनातील भावनांचा बांध फुटला. तिला एकटेपणाची जाणीव झाली. तिला तिच्या मर्यादा कळू लागल्या. ते तीन फुटाचे आपल्याला मारणार. आपली शक्ती त्याच्यापुढे फार तोकडी आहे. ही जाणीव तिला झाली. ती जाणीव तिला भाल्यासारखी टोचू लागली. आपला
बीभत्सपणे मृत्यू होणार, ते आपल्या नरडीचा घोट घेणार, असे विचार तिच्या डोक्यात पिंगा घालू लागले. तिला रडू कोसळले. मोबाईल जवळ नव्हता. तो बेडरुममध्ये होता. काहीही करून कोणाला तरी संपर्क करावा लागणार होता. पण अशा मुसळधार पावसात, बाहेर नदीसारखे पाणी साचलेल्या अवस्थेत मदतीला तरी कोण येणार? आपल्याला स्वतः या संकटाशी लढावे लागणार. त्याशिवाय दुसरा काहीच पर्याय नाही. पण अशा या अमानवी शक्तीला संपवणार तरी कसे? सामान्य मार्गांनी त्याचा विनाश शक्य नाही.त्याला मारण्यासाठी काहीतरी तंत्र-मंत्र गरजेचे होते. पण ते तंत्र मंत्र आपल्याला कसे मिळणार. पण काहीतरी मार्ग काढावाच लागणार होता. आणि अचानक तिच्या डोळ्यासमोर ते नाव आले, जय देशमुख! तोच आता या संकटातून आपल्याला वाचू शकतो. त्याच्याशी संपर्क होणे गरजेचे होते. आता काहीही करून मोबाईल मिळवावा लागणार होता.
लक्ष्मीतारा इमारतीच्या तिसऱ्या मजल्यावर, ती चिंताग्रस्त चेहऱ्याने बसली होती. ती उमा! तीस वर्षांची एक सुंदर तरुणी. हुशार आणि तेवढीच घाबरणारी. चार वर्षांपूर्वी लग्न होऊन ती उपनगरात आली होती. आता ती तिच्या नवर्याची वाट पहात होती. हम रस्त्यावरच्या त्या मोठ्या वाहतूक कोंडीत तो अडकला होता. गाडीतून बाहेर पडणे शक्यच नव्हते. मग घरी तरी कसा पोहोचणार? त्याला घरी बायकोची चिंता आणि तिला स्वतःची आणि नवऱ्याची चिंता लागली होती. ती या अशा वातावरणात एकटीच घरात होती. पण परिस्थिती आता अनुकूल नव्हती. कोणी काहीच करू शकणार नव्हते. घरी पोहोचणे त्याला आता अशक्य होते. तिलाही घराबाहेर पडणे अशक्य होते.
लक्ष्मीतारा इमारत हळूहळू अंधारात बुडू लागली. तिसरा मजलाही अंधाराखाली येऊ लागला. एवढा मोठा तो फ्लॅट अंधारात बुडू लागला. वीज कधीच गेली होती. त्यामुळे आजूबाजूच्या अंधाराची दाहकता जास्त जाणवत होती. एवढ्या मोठ्या फ्लॅटमध्ये ती एकटीच बसली होती. आता चिंतेची जागा हळूहळू भीतीने घेतली होती. पावसाचा घनगंभीर आवाज, त्याच्या जोडीला मोठे वाद्य वाजत असल्यासारखा वाऱ्याचा आवाज, सोबतीला तो अंधार आणि त्या अशा वातावरणात ती एकटीच होती. अंधार हळूहळू घराचा एकेक कोपरा व्यापत होता. त्या अंधारापासून वाचण्यासाठी ती खिडकीकडे जाण्याचा प्रयत्न करू लागली. पण जाऊन जाऊन जाणार कुठे?
हळूहळू अंधार सगळे घर व्यापणार होता. काही गोष्टींची पूर्वतयारी करून ठेवायची असते. कारण कधी कधी त्या गोष्टी संकटात मदत करतात.पण आता तिला त्या गोष्टींचा पश्चाताप होऊ लागला.घरात मेणबत्ती नव्हती,मोबाईल मध्ये चार्जिंग जेमतेम होती,पर्यायी विजेचे घरात कुठलेच साधन उपलब्ध नव्हते. वीज येण्याची शक्यता तर दूरदूर पर्यंत नव्हती. आता अशा परिस्थितीत, या रात्रीचा सामना कसा करायचा? हाच प्रश्न तिच्यापुढे होता. एक तरी चांगले होते, घरात गोडेतेल भरपूर होते. तेलाचा दिवा लावता येणार होता. थोडासा संधिप्रकाश वातावरणात अजून शिल्लक होता. भीतीचा मोठा स्पर्श अजून तिला झाला नव्हता.तिने नवर्याला फोन लावला. पण कदाचित त्याचा फोन बंद झाला असावा. फोन बंद लागत होता. तीने पुन्हा प्रयत्न केला, पुन्हा तो बंदच दाखवत होता. तिचा चेहरा पडला. तीला कसेतरी झाले. नवऱ्याशी संपर्क तुटला होता. तो कधी येईल याची आता शाश्वती उरली नव्हती. कदाचित पाणी ओसरेपर्यंत त्याची येण्याची शक्यता नव्हती. तो वाहतूककोंडीत अडकला असावा. म्हणजे तो नाही आला तर! तर तीला एकटीला रात्र काढावी लागेल. या विचाराने तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. भीतीचा स्पर्श तिच्या मनाला झाला. एवढ्या अंधारात एकटीने रात्र काढायची हा विचारच कल्पने पलीकडील होता. भिंतीवरच्या पालीला घाबरणारी ती! त्या काळ्याकभिन्न अंधाराला, त्या पावसाच्या आवाजाला, वाऱ्याच्या वेगाला किती घाबरेल? या सगळ्या संकटापुढे आपला टिकाव लागेल का? हा विचार वेगाने तिच्या मनात चमकून गेला. विचारांचे चक्र डोक्यात फिरू लागले. पाऊस, वारा, अंधार, पाणी या सगळ्या गोष्टी नैसर्गिक भीतीचे स्त्रोत होते. त्यांची भीती सहन होते. पण या अंधाराच्या साह्याने काही अनैसर्गिक घरात घुसले तर?
सरसर करत एक भीतीची सनक तिच्या मेंदूत घुसली. मेंदूत आता वेडेवाकडे विचार येऊ लागले.
काहीतरी फिदीफिदी हसणारे, जमीनीवर सरपटणारे, भिंतीवर रेंगणारे, छताला लोंबकळणारे, अंधारात खरडत खरडत चालणारे, थंड आणि लिबलिबीत शरीराचे आपल्याकडे हळूहळू चालत आले तर? आता काही क्षणात अंधार होईल. दारे-खिडक्या बंद असतील. सगळे घर शांततेत बुडालेले असेल. आणि अचानक एखाद्या कोपर्यात ते लिबलिबीत, थंड, बाहुलीच्या आकाराचे शरीर अचानक आपल्यावर झडप घालायला तयार झाले तर? वरच्या छतावरून काही उलटे चालत येऊन आपल्या गळ्यात पडले तर? तिच्या अंगावर काटा उभा राहीला. डोळ्यात मूर्तिमंत भीती दाटली. असले अमंगळ विचार अशा या अभद्र वेळी मनात का येताहेत? हेच तिला कळेना. अशा विचारांना घेऊन ती या घरात थांबणे शक्य नव्हते. स्वतःला सावरावे लागेल. हिंमत जुटवावी लागेल. असं भीतीने खचून गेले तर हृदय बंद पडूनच आपला मृत्यू व्हायचा! त्यासाठी मनातील भीती बाहेर काढावी लागेल. काहीतरी हालचाल करावी लागेल. सगळी रात्र या अंधारात काढायची आहे, हे मनाला समजावून सांगावे लागेल. भीती घालवण्याची काहीतरी व्यवस्था करावी लागेल.
सातच्या आसपास वाजले असतील, मंदसा संधिप्रकाश अजूनही वातावरणात शिल्लक होता. त्या प्रकाशाचा फायदा घेऊन, काही संरक्षण आपल्याभोवती निर्माण करू, असा तिने विचार केला. तिने एकदा मोबाईलवर नजर टाकली. वीस टक्के मोबाईलवर चार्जिंग शिल्लक होती. चार्जिंग जपून ठेवावी लागेल.आपत्कालीन परिस्थिती आलीच तर, निदान आपला संदेश कोणापर्यंत तरी पोहोचवता आला असता. आशा मोठ्या पावसात, घरातून बाहेर आवाज नेणारा तोच एक दुवा होता. बाहेरून मदत बोलवायला उपयोगी ठरणारा घटक मोबाईलच होता. ती लगबगीने उठली. संधीप्रकाशात सगळी जुळवाजुळव करावी लागणार होती. ती किचनमध्ये आली गॅसजवळ ठेवलेली काडीपेटी हातात घेतली. गॅस व्यवस्थित बंद करून ठेवला. रात्रभर प्रकाशाची व्यवस्था करण्यासाठी साहित्य जमा करावे लागणार होते. तिने गोडेतेलाची मोठी कॅन बाहेर काढली. भांडेघरातून छोट्या छोट्या तीन वाट्या बाहेर काढल्या. त्या तिन्ही वाट्यात तीने तेल टाकले. अगदी भरपूर, शिगोशीग तेल भरले. ते रात्रभर पुरवायचे होते. पण कापसाच्या वाती होत्या का? त्या कधीच संपल्या होत्या. उरलेली एक वात मघाशीच देव्हाऱ्याच्या दिव्यात लावली होती. ती तशीच उठली. एक जुने कापड फाडून, त्याच्या तीन मोठ्या मोठ्या आकाराच्या वाती तीने तयार केल्या. त्या तेलात चांगल्या भिजवल्या. आणि त्या वाटीत ठेवल्या. आता प्रकाशाची सोय झाली होती. अंधाराची जाणीव थोडी तरी कमी होणार होती. तिने एक वाटी किचनमध्ये, एक हॉल मध्ये आणि तिसरी बेडरूम मध्ये ठेवली. तिने वाती पेटवल्या नव्हत्या.ती आधी तशीच देव्हाऱ्याजवळ आली. देव्हाऱ्याजवळ छोटासा दिवा जळत होता. माणूस जेव्हा संकटात असतो, तेव्हा त्याला आपल्या श्रद्धांचे स्त्रोत आठवतात. मानसिक शांतीच्या शोधात तो देवाकडे येतो. किंवा मग आपल्याला कुठेतरी जाणीव व्हायला लागते की, आपल्या समस्येचा शेवटचा विकल्प परमेश्वरच आहे, मग आपला देवावर विश्वास असो वा नसो, किंवा तुम्ही कितीही नास्तिकतेचा टेंभा मिरवत असाल, तरी तुम्ही देवाकडेच साकडे घालता. तिचा देवावर विश्वास होता. श्रद्धा होती. ती देवघरात आली. दिव्याची वात पुढे करत, तिने मनोभावाने देवाला हात जोडले. ओठातल्या ओठात कुठलातरी मंत्र पुटपुटला.
''ॐ कृष्णाय वासुदेवाय हरये परमात्मने ।। प्रणतः क्लेशनाशाय गोविंदाय नमो नमः।।''
हात जोडण्याने, त्या कृष्णाच्या सोनेरी मूर्तीला बघितल्याने, ओठातल्या ओठात तो पवित्र मंत्र पुटपुटल्याने, तीला मोठे मानसिक समाधान मिळाले. एक आंतरिक ऊर्जा मिळाली.
देव मदतीला येऊ वा ना येऊ. पण त्याच्या मनोभावाने केलेल्या प्रार्थनेने तिला मोठे आत्मिक बळ मिळाले. मनात एक निनाद निर्माण झाला.ऊर्जेचा एक आंतरिक स्फोट झाला. तिच्या चेहऱ्यावर एक मोठे समाधान उमटून गेले. हळूहळू रात्र पुढे सरकू लागली. तिने तिन्ही वाट्यातील वाती पेटवल्या. त्या घनघोर अंधारात प्रकाश उमटून गेला. तिला तो प्रकाश पाहून आनंद वाटला. ती बेडरुमच्या खिडकी जवळ असलेल्या पलंगावर बसली. सगळ्या खिडक्या, दारे तिने चांगले बंद केले. पुन्हा पलंगावर येऊन बसली. क्षणभर निवांत बसल्यावर, आता पुढे काय करावे? हा प्रश्न तिला पडला. रिकाम्या डोक्यात काहीही विचार येतात. तिने स्वतःला कशाततरी गुंतवून ठेवण्याचा प्रयत्न केला. ती खिडकीबाहेर बघू लागली. पण बाहेर काहीच दिसेना.
तिने खिडकी अलगद उघडली. खिडकी उघडताक्षणी, पावसाचा आणि वार्याचा गतीने घुमणारा आवाज तिच्या कानात शिरला. सोबत एक थंडीची लहर अंगावर धावून आली. शरीरावर असंख्य सुया टोचाव्यात, अगदी त्या सारखी ती थंडीची लहर सर्वांगावर टोचून गेली. एवढी बोचरी थंडी ती प्रथमच अनुभवत होती.अगदी शरीरातील रक्ताचे तापमान कमी झाल्यासारखे जाणवत होते. थंडीची तीव्रता वाढतच होती. जास्त वेळ खिडकी अशीच उघडी ठेवली तर, थंडीने गोठून आपण जागेवर कलेवर होऊ, असा विचार करत ती खिडकी लावू लागली. आणि अचानक ते घडले. एक गरम लहर खिडकीतून आत येत, तिच्या कानाजवळून घरात आली. एवढ्या थंड वातावरणात गरम लहर! एकदम उबदार! पण काहीशी कुबट उबदार! तिला आश्चर्य वाटले. ती लहर कानाच्या अगदी जवळून गेली होती. हो खूप जवळून. बंदुकीची गोळी क्षणात जावी तशी. पण एक गोष्ट होती. त्या लहरीत काहीतरी ध्वनी होता. आवाज होता. काहीतरी शब्द होते. जे अस्पष्टपणे तीला ऐकू आले होते. काय शब्द होते? याचा लवकर बोधच होईना. आणि अचानक तिला त्याचा बोध झाला. मेंदूत ते शब्द उमटले गेले. तो ध्वनी तीच्या मनःपटलावर उमटून गेला. आणि तिच्या तोंडातुन अस्पष्ट किंचाळी बाहेर पडली.
अरे देवाssssss ते शब्द नव्हते. ते वैरी होते. हो वैरी!
"उमाsssमी आलोयssssss!"
हे तीन शब्द तीच्या काळजाचे पाणी पाणी करून गेले. भीतीचे असंख्य भाले तीच्या हृदयात घुसत गेले. "उमाsssमी आलोय!" हे कशाचे घोतक होते? हे शब्द चांगले निश्चितच नव्हते. याचा अर्थ कोणीतरी घरात आले होते. त्या लहरीवर स्वार होऊन काहीतरी अगुंतक घरात घुसले होते. अंधारात कुठल्यातरी कोपऱ्यात, भिंतीवर, छतावर कोणीतरी बसले होते. माणसाच्या कक्षेबाहेरील एखाद्या अमानवी शक्तीचा प्रवेश झाला घरात झाला होता. तिने खिडकी बंद केली.पण खिडकी बंद करायला उशीर झाला होता. घरात ते आले होते. कुठल्यातरी अडगळीत ते पहुडले होते. जोपर्यंत प्रकाश होता तो पर्यंत ते दिसणार नव्हते. मात्र अंधार झाला की, ते सक्रिय होणार. तिथून पुढे त्याचे राज्य सुरू होणार.
तिने भीतभीत घरभर नजर फिरवली. आजूबाजूला दिव्याचा उजेड आणि त्या उजेडा पलीकडील परिघात अंधार दिसत होता. तिने भिरभिरत सगळीकडे नजर फिरवायला सुरुवात केली. कोणी दिसतय का याचा शोध घेत होती. पण ते काही नजरेला पडू नये हीच मनोमन प्रार्थना करत होती. दिव्यांच्या प्रकाशातला भाग दिसत होता, पण त्याच्या पलीकडील अंधाराचे काय? त्या अंधारात कोणीतरी बसले असेल. कदाचित कोणत्या तरी कोपऱ्यातून ते आपल्याकडे बघत असेल. आपल्याला न्याहाळत असेल. आपल्याकडे पाहून फिदीफिदी हसत असेल. तिची भीती हळूहळू वाढू लागली. जागेवरून हलण्याची तिची हिम्मत होईना. पण अशे कितीवेळ बसून राहणार. काहीतरी करावे लागणार होते.
'उमा मी आलोयsss' हे शब्द सारखे तिच्या कानात घुमू लागले. तिने तोंडावर पांघरून ओढून घेतले.
बाहेर पाहिले की भीती वाटत होती. अचानक हॉलमध्ये काहीतरी पडल्याचा आवाज आला. तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. भीतीने तिचे अंग थरथर कापू लागले. तिने झटकन डोक्यावरून पांघरून काढले. आणि गडबडीत बेडरूमचा दरवाजा जोरात बंद केला. तो दरवाजा बंद करताना दरवाजाच्या बाहेर काहीतरी सरपटत असल्याचा तिला आवाज आला.तिने वेळेवर बेडरूमचा दरवाजा बंद केला. काहीतरी तिच्याच दिशेने येत होते. पण दरवाजा बंद केल्याने ते बाहेरच थांबले. तिला भीतीने रडू कोसळले. तिला नवऱ्याची आठवण होऊ लागली. काय करावे काहीच कळेना. मेंदू काहीच काम करेना. मेंदू भीतीने काम करायचा बंद झाला. सगळे शरीर असंवेदनशील झाले. शरीरात फक्त भीती हीच एकमेव संवेदना उरली. तिने पुन्हा एकदा डोक्यावरुन पांघरूण ओढून घेतले. अंगाचे मुटकुळे मारून ती तशीच बसून राहिली. ओठात देवाचे नाव घेत ती तशीच पडून राहिली. पण त्या देवाच्या नावाने खूप काही फरक पडला नाही. स्वतःवरचा विश्वास डळमळीत झाल्यावर, तुम्हाला कोणतीच शक्ती उर्जा देऊ शकत नाही. तसेच देवाच्या नावाचा केवळ जप करून, काही लाभ तिला मिळणार नव्हता. तिने स्वतःवरचा विश्वास त्या प्रचंड भीती पुढे कधीच गमावला होता.
कितीवेळ ती त्या पांघरुणात बसून होती हे कळालेच नाही.बराच वेळ पुढे सरकला होता. ती अजून त्या पांघरुणात डोळे गच्च मिटून तशीच बसलेली होती.आपण डोळे झाकले म्हणजे, बाहेरच्या घडामोडी थांबतात असे नाही. बाहेर कमालीची शांतता जाणवत होती. एकदम घनघोर शांतता! डोळे गच्च मिटल्यामुळे सगळा अंधार तिला जाणवत होता. तिने अलगद डोळे उघडले. पण तरीही पुढे अंधारच जाणवत होता. तिने हळूच पांघरून बाजूला केले. आणि पुन्हा एकदा भीतीची सनक तिच्या मेंदूत गेली. बेडरूम मधला दिवा विझला होता. सगळे बेडरूम अंधारात बुडून गेले होते. म्हणजे आतापर्यंत ती अंधारातच बसली होती. तिने गडबडीने दिवा पेटवायचा प्रयत्न केला, पण दिवा पेटवायला काडीपेटी कुठे होती? ती हॉलमध्ये असावी.
कारण शेवटचा दिवा तिथला पेटवला होता. ती तिथेच राहिली होती. तिला आता त्या अंधाराची भीती वाटू लागली. दिवा पेटवणे गरजेचे होते. तिला स्वतःचाच राग आला. काडेपेटी हॉलमध्ये आपण विसरावे, याचाच तिला खूप राग येऊ लागला. सगळीकडे तो काळा अंधार दाटला होता. पण बेडरूमचा दरवाजा उघडायचा तिची हिम्मत होईना. मघाशी दरवाजा बाहेर काहीतरी सरपटत होते. ते अजून तिथे असले तर? तिला काय करावे काहीच कळेना. आतला अंधार खायला उठत होता. तिची घुसमट वाढत होती. मनातील भीती वाढत होती. अंधारातून काहीतरी बाहेर येऊन, मानगुटीवर बसेल अशी काहीशी जाणीव तिला होऊ लागली. ती हळूहळू दरवाजाजवळ आली.बाहेरच्या हॉलमधील कानोसा घेऊ लागली. कदाचित घरातील सर्व दिवे विझले असावेत. नाहीतर कोणीतरी ते विझवले असावेत. तिला कसेतरी झाले.सगळीकडे अंधार दाटून आला होता. तीने दरवाजाला कान लावला. बाहेरचा कानोसा ती घेऊ लागली. दरवाज्याच्या बाहेर काहीच हालचाल जाणवली नाही. फक्त शांतताच सगळीकडे पसरली होती. 'दरवाजा उघडून, पळत जाऊन ती टेबलावर ठेवलेली काडीपेटी उचलून आणायची, आणि पुन्हा दरवाजा लावून पांघरून घेऊन बसायचे.' अशी तिने मनातल्या मनात योजना आखली. खूप कमी अवधीत हे करावे लागेल. ते सरपटणारे कुठेतरी दडून बसलेले असेल. आपलीच वाट बघत असेल. त्याला चकवून काडेपेटी आणावी लागेल. इथला दिवा त्या काडेपेटीने पेटवावा लागेल. तिचे हृदय जोर-जोरात धडधड करू लागले.
तिने देवाचे नाव पुटपुटले. एकदम दरवाजा उघडून ती वेगाने हॉलमध्ये आली. पण तिची योजना फसली. हॉलमध्ये सगळा काळाकुट्ट अंधार होता. दिवा कधीच विझला होता. गडबडीत मोबाईल बेडरूमध्येच राहिला होता. आजूबाजूचे काहीच दिसत नव्हते. ती गडबडली. अशी अपेक्षा तिला नव्हती. काडीपेटी घेऊन लगेच बेडरूममध्ये परत यावे अशी तिची अपेक्षा होती. एक क्षण तीला वाटले असेच मागे फिरावे. पण आता एवढ्या जवळ आलो आहोत, तर कडीपेटी घेऊनच जावे. तिने हॉलमधील टेबलाच्या दिशेने जायला सुरुवात केली. टेबलावरच काडेपेटी असावी. चाचपडत, अंदाज लावत ती हळूहळू टेबलाकडे सरकू लागली. सगळीकडे कमालीची शांतता जाणवत होती. तिला भीती वाटू लागली. तिच्या श्वासांचा आवाज तिला स्पष्ट जाणवु लागला. त्या आवाजाने आपली जाणीव कोणाला तरी होईल याची तिला भीती वाटू लागली. श्वास रोखत ती हळूहळू टेबलाकडे जाऊ लागली. काही अंतरावरच टेबल होता. टेबलाची एक बाजू हाताला लागली. ती तसाच हात पुढेपुढे नेत काडेपेटी शोधू लागली. हाताला कशाचातरी स्पर्श झाला. थंड आणि लिबलिबीत. तो स्पर्श हलत होता. प्रसरण, आकुंचन पावत होता. श्वास घेताना, सोडताना जसे पोट आत बाहेर होते, तसा तो स्पर्श आत बाहेर जाणवत होता. एखाद्या चिकट द्रवाला हात लागावा, तशी काहीशी जाणीव तिला झाली. तिने झटकन हात बाजुला घेतला. ती जोरात पाठीमागे पळायचा प्रयत्न करू लागली.परंतु पाठीमागील सोफ्याला धडपडून ती खाली पडली. वेदना आणि भीती अंगभर पसरत गेली. तिला लवकर उठताच येईना. तिच्या कानावर काहीतरी आवाज यायला लागला. टेबलावर काहीतरी सरपटत होते. ते तिच्याकडेच येत होते. काहीतरी मिळमिळीत वस्तू सरपटत येत होती. मऊ रबर जमिनीवर घासावे तसा काहीसा आवाज त्या सरपटण्याचा येऊ लागला. तो आवाज सलगपणे येऊ लागला. क्षण दोन क्षण तो आवाज थांबला. आणि तिच्या पायाजवळ एकदम
बद्दssssss असा आवाज आला. एखादा पाण्यात बुडवलेला स्पंज जरा उंचीवरून खाली पडावा, तसा आवाज आला. टेबलावरून कोणीतरी खाली उडी मारली होती. ते सरपटत आता तिच्या दिशेने येऊ लागले. तिच्या पायाला पुन्हा तो थंड आणि लिबलिबीत स्पर्श झाला. ती धडपडून उठली. कुठे पळावे काहीच कळेना. तिच्या हाताला टेबल लागला. तिने टेबलावर चाचपडून पाहिले. सुदैवाने काडीपेटी तिच्या हाताला लागली. तिने ती उचलली. धडपडत काडी शिलगावली. क्षणात मोठा उजेड पसरला. काही क्षण अंधार लुप्त झाला. आणि तिला काडीच्या उजेडात ते दिसले. तिच्यापासून चार पाच फुटांच्या अंतरावर. तिच्या मेंदूत भीतीने जोरात धक्के द्यायला सुरुवात केली. तिचे ओठ थरथर कापू लागले. सर्वांगावर भीतीचे काटे उभे राहिले. हृदयाची धडधड कित्येक पटीने वाढली.
समोर ते उभे होते. अगदी तीन फुट उंचीचे. मोठ्या बाहुलीच्या आकाराचे. नुसत्याच मासाचे. शरीराला कुठल्याच हाडांचा आधार नव्हता. सगळे शरीर नुसतेच मासाचे. पवासातल्या शिदाडासारखे. छोटे छोटे हात, पाय, चेहरा, डोळे, नाक, कान. गोगलगायीचे ओलेओले शरीर असावे, तसे त्याचे सगळे शरीर ओलेओले दिसत होते. ते सरपटत चालायचे, तेव्हा त्याचे सगळे शरीर लदलद करायचे. मोठ्या आकाराचा शिदाड जमिनीवर चालत आहे, अशे बीभत्स दृश्य, ते चालताना दिसायचे. ते आता सरपटत होते. तिच्याकडे संथपणे येत होते. तिला भीतीसोबतच मोठी शिसारी आली. असे अघोरी शरीर ती प्रथमच पाहत होती. एवढे भयानक दृश्य आपल्याच वाट्याला का यावे?हा विचार तिच्या डोक्यात चमकून गेला. हातातील काडी विझायच्या आत,येथून निघून जावे लागेल. नाहीतर ते सरकत सरकत आपल्या अंगावर येईल. जाण्याच्या रस्त्यावरच ते होते. त्याला ओलांडून जावे लागणार होते. तिच्या अंगावर शहारे आले. तिने आजूबाजूला पाहण्याचा प्रयत्न केला. सोफ्याच्या पलीकडून उडी मारून बेडरूमकडे जाता येणार होते. एव्हाना काडी विझली होती. सगळीकडे पुन्हा अंधार झाला होता. ती धडपडत सोफ्यापलीकडे गेली. तेथून बेडरूममध्ये जाऊ लागली.
पण हे काय? बेडरूमचा दरवाजा लागलेला होता. तिने तर दरवाजा उघडा ठेवला होता. मग दरवाजा बंद कोणी केला? तिच्या अंगावर सरसरून काटा आला. तिच्या सर्वांगाला घाम सुटला. दरवाजा बंद होता. सगळीकडे अंधार होता.तिने दरवाजावर धडका द्यायला सुरुवात केली. तिच्या डोळ्याला धार लागली. डोळ्यातून भळाभळा अश्रू गळू लागले. भीती, दुःख, वेदना या सगळ्या भावना तिच्या मनात दाटून आल्या. दरवाजा काही उघडेना. ती दरवाजावर जोरजोरात धक्के मारू लागली. हळूहळू ते सरपटत येत होते. आपला मृत्यु आला आहे, तो जवळ येत आहे, अशी जाणीव तीला होऊ लागली. एक मोठा दुःखाचा उमाळा तीच्या तोंडातून बाहेर पडला. दरवाजावर धक्के मारून ती थकून गेली. तो घट्ट बसला होता. अचानक तिला भेसूर हसण्याचा आवाज आला. हसू कसले? लोखंडी पत्रा दगडावर घासावा तसे ते हास्य तिच्या कानात शिरत होते. पण त्या हसण्याचा आवाज वर छताकडून येत होता. अगदी तिच्या डोक्यावरून. छतावर काहीतरी सरपटत होते. सरपटण्याचा, हसण्याचा आवाज अगदी वर डोक्यावर आला होता. तिने पळण्याचा प्रयत्न केला. पण पाऊल जागेवरून हलेना. खाली फरशीला पावले चिटकून बसले होते. क्षणभर अचानक सगळी शांतता झाली. सरपटने, हसणे बंद झाले. ती श्वास रोखून तशीच जाग्यावर थांबली. तीला काहीतरी जाणीव होऊ लागली. काहीतरी समीप येत असल्याची जाणीव. तिच्या गालाला काहीतरी ओलेओले लागले. एखाद्या नवजात बालकाचा हात गालावरुन फिरतोय, असे तिला वाटू लागले. एकदम छोटासा हात. पण एकदम थंड आणि ओलाओला. आता दुसरा हातही तिच्या गालावरुन फिरू लागला. त्या छोट्या-छोट्या गार हाताचा स्पर्श, तिच्या हळूहळू गळ्याकडे येऊ लागला. ते लिबलिबीत हात कसे नाजूक वाटत होते. एकदम नरम, लुसलुशीत. अगदी नाजूक गवती पात्यासारखे. ते हात हळूहळू तिच्या गालावरून खाली सरकत होते. ते आता गळ्यावर आले. त्यांची पकड घट्ट झाली. त्यांच्यात मोठे बळ आले. ते छोटे छोटे हात तिचा गळा घट्ट अावळु लागले. तीने ते हात सोडवायचे खूप प्रयत्न केले, पण ते जास्तच घट्ट आवळत गेले. तीचा श्वास गुदमरू लागला.
त्या हाताची पक्कड अजून मजबूत होऊ लागली. तिला आता आपला मृत्यू दिसू लागला. पण अगोदर जीव वाचवायचा थोडा प्रयत्न करावा लागणार होता. त्या मृत्यूला विरोध करावा लागणार होता. अचानक तिला हातातल्या काडीपेटीची आठवण झाली. तिचे दोन्ही हात मोकळे होते. तीने कशीतरी हातातली ती काडीपेटी पेटवली. क्षणात उजेड पडला. उजेडात तीने समोर पाहिले. छताला ते तीन फुटाचे उलटे लटकलेले होते. त्याचे दोन्ही हात तिच्या गळ्याभोवती होते. तीने अचानक ती पेटती काडी त्याच्या चेहर्यावर फेकली. चर्रsss असा आवाज झाला. त्याच्या तोंडातून एक खर्जातल्या आवाजाची किंकाळी बाहेर पडली.
त्याची गळ्यावरची पकड सैल झाली. तेवढ्या वेळात तिने त्याचे हात, स्वतःच्या गळ्यापासून बाजूला केले. ते तीन फुटाचे खाली जमीनीवर पडले. ती तिथून पळत थेट देवघरात गेली. देवाच्या समोरचा दिवा क्षीण होत आला होता. तीने वात समोर केली. आजूबाजूला थोडासा प्रकाश पसरला. देवघरातून हॉल दिसू लागला. पण दिव्याचा प्रकाश कमी असल्याने, हॉलमधील दृश्य स्पष्ट दिसेना. तिचे सर्वांग भीतीने थरथरत होते. तिच्या मनातील भावनांचा बांध फुटला. तिला एकटेपणाची जाणीव झाली. तिला तिच्या मर्यादा कळू लागल्या. ते तीन फुटाचे आपल्याला मारणार. आपली शक्ती त्याच्यापुढे फार तोकडी आहे. ही जाणीव तिला झाली. ती जाणीव तिला भाल्यासारखी टोचू लागली. आपला
बीभत्सपणे मृत्यू होणार, ते आपल्या नरडीचा घोट घेणार, असे विचार तिच्या डोक्यात पिंगा घालू लागले. तिला रडू कोसळले. मोबाईल जवळ नव्हता. तो बेडरुममध्ये होता. काहीही करून कोणाला तरी संपर्क करावा लागणार होता. पण अशा मुसळधार पावसात, बाहेर नदीसारखे पाणी साचलेल्या अवस्थेत मदतीला तरी कोण येणार? आपल्याला स्वतः या संकटाशी लढावे लागणार. त्याशिवाय दुसरा काहीच पर्याय नाही. पण अशा या अमानवी शक्तीला संपवणार तरी कसे? सामान्य मार्गांनी त्याचा विनाश शक्य नाही.त्याला मारण्यासाठी काहीतरी तंत्र-मंत्र गरजेचे होते. पण ते तंत्र मंत्र आपल्याला कसे मिळणार. पण काहीतरी मार्ग काढावाच लागणार होता. आणि अचानक तिच्या डोळ्यासमोर ते नाव आले, जय देशमुख! तोच आता या संकटातून आपल्याला वाचू शकतो. त्याच्याशी संपर्क होणे गरजेचे होते. आता काहीही करून मोबाईल मिळवावा लागणार होता.
(क्रमशः)
पुढील भाग टाकला आहे. याच पेज वर आहे.
- वैभव नामदेव देशमुख.