चला तर मित्रांनो आजच्या एका काळरात्रीमध्ये तुम्हा सर्वांसाठी एक कथानक घेऊन आलोय...नक्कीच तुम्हाला आवडेल...आणि प्रतिक्रिया कळवा....
अपूर्ण बदला
हरी......हरी...... आवाज ऐकताच हरी त्या आवाजाच्या दिशेने जाऊ लागला, त्याला अचानक आलेल्या आवाजाची शहानिशा करायचीच होती, रोजच्या आवाजाने तोही त्रासलेला पण मनात असून सुद्धा तो बाहेर जाऊ शकत नव्हता. रात्रीचे ११ वाजून गेले होते हा झोपेतून उठून त्या आवाजाच्या दिशेने चालू लागला,आकाशात चांदणं टिमटिमत होत त्या टिमटिमत चांदण्यामध्ये चंद्राचा लक्ख प्रकाशात हरी एकटाच चालत होता. त्याला खूप जण आवाज देत होते,नको जाऊ, नको जाऊ पण ते आवाज त्याच्या कानाजवळ पोचत नव्हते.
तो भेटेल त्या वाटेने चंद्राच्या प्रकाशात झपाझप पाऊले टाकत होता.गावामध्ये कुत्रांचे विचित्र रडणे स्पष्ट ऐकू येत होत. तरीही हरी आपल्या कपाळावरचा आलेला घाम पुसत त्या आवाजाच्या दिशेने आगेकूच करू लागला. जसजसा हरी जवळ पोहोचू लागला तसतसा आवाजामध्ये क्रूरता आणि बदल जाणवू लागला, बघता बघता हरी नदीच्या जवळ ठेपला आणि आवाज जोरजोरात येऊ लागला, आवाज त्याच आंब्यावरून येत होता, जो नदीच्या पलीकडे थोडा दूरवर भला मोठा पण विचित्र दिसत होता, आणि अचानक त्या आंब्यावरून विचित्र सावली हरीच्या दिशेने झेप घालत येताना दिसली. हरी ही आक्राळविक्राळ आणि किळसवाणी आकृती बघून चांगलाच थबकला होता,
मी तुझीच वाट बघत होतो. गुरगुरत्या आवाजात ती किलसवाणी आकृती बोलू लागली, मला तुला घरातून बाहेर काढायचं होत, आणि मी त्यामध्ये सफल झालो आणि त्या आकृतीच्या चेहऱ्यावर विचित्र असे पण आनंद झाल्यासारखे हसू उमटू लागले. ते विचित्र हसू ऐकून हरीच्या पूर्ण शरीराला घाम फुटला.त्या दिवशी मी माझा बदला पूर्ण नाही करू शकलो. पण! आत्ता मी माझा बदला तुला मारून पूर्ण करेल. हा......हा........हा...... ती आकृती आता जोरजोरात खिदळायला लागली आणि त्या आकृतीने हरीवर झापड टाकली.
आई............एकदाच जोरात किंकाळी फोडून हरी अंथरुणातून उठला. त्याच पूर्ण शरीर थरथर कापत होतं. त्याच्या डोक्यामध्ये प्रश्नांनी चांगलीच जागा केलेली. त्याच डोक ठणकू लागलं. आपल्यालाच का असलं भयानक स्वप्न पडल? आणि ती विचित्र सावली कोण होती ? आणि कोणत्या बदल्याबद्दल ती माझा जीव घेणार होती? मी कुणाचा वाईट केलंय? आणि तो आंबा? काय आहे त्या आंब्यावर? काय रहस्य आहे त्याचं? आता मात्र तो डोक्याला हात लावून डोक दाबू लागला त्याला काहीच सुचत नव्हते.
हरीला अशा अवस्थेत बघून त्याची आई पूर्ण घाबरली होती.काय रे हरी काय वाईट स्वप्न बघितलास का? एवढा का घाबरलास? हरी विचार करू लागला, आईला झालेला प्रकार सांगू का?
हरीने स्वप्नात बघितलेला प्रकार सांगितला. त्यावर त्याचे बाबा एवढेच म्हणाले कि तुम्ही कोणीही त्या आब्यावर एकटे जात जाऊ नका. तुझ्या मित्रांना पण सांग जर कधी मला कळले कि तुम्ही नदी पलीकडे गेलेले तर मग...
हरीच्या आईने खुणावत हरीकडे बघितले. आणि होकारार्थी मान हलवली, मात्र हरीचे बाबा वेगळ्याच विचारात गुंग होते.आणि काहीतरी पुटपुटत बाहेर गेले.
आज नववीची परीक्षा संपून उन्हाळी सुट्ट्या मिळाल्या होत्या, हरी सुद्धा घरीच होता. रात्री पडलेल्या त्या अगणित आणि अकालनीय स्वप्नावर तो विचारविनिमय करत होता. तेवढ्या त्याला बाहेरून आवाज आला मात्र त्याला वाटलं आपल्याला पुनः भास झाला. त्यामुळे तो पुन्हा डोक खाजवत त्यावर विचार करू लागला,जेवढा कधी अभ्यासाचा विचार केला नसेल तेवढा तो स्वप्नाचा विचार करत होता, तसही त्याच्या जीवनमरणाचा प्रश्न होता. त्यामुळे त्याला ते रहस्य जाणून घेतलच पाहिजे नाही का ? कोणी आपला जीव घेण्याच्या बाता मारत असेल तर थोडं आपण त्याला मारण्याची संधी देणार आहोत. परतवार तो नकळत होतोच. तसाच हरीच्या मनामध्ये आणि डोक्यामध्ये स्वप्नाचे नकळत विचार जागा करून बसलेले. आणि तेच डोक्यामध्ये आपलं काम बजावत होते.
“हरी” ..हरीला एका मुलाचा पण ओळखीचा आवाज वाटत होता.आपल्याच कोणी जवळच्याने आवाज दिला असा त्याला भास झाला. नकळत आलेली आवाजाने हरी थोडा दचकला. अगोदरच मनामध्ये भीतीने काहूर माजवलेले आणि त्यात असा नकळत आलेला आवाज.
हरीने त्याकडे दुर्लक्ष केलं तसा पण तो आवाज कुठून आला तेवढ ऐकण्याचाही वेळ नाही भेटला. तो त्याच्या
विचारांमध्ये लक्ष केंद्रित करत होता. त्यामुळं त्याला आवाजाची झुळूकही नाही लागली .
पुन्हा तसाच ओळखीचा आवाज आला. आणि आत्ता त्याने स्पष्ट ऐकला आवाज समोरच्या घराच्या दिशेने आलेला. पण हे कस शक्य आहे.हरी अजून विचारात पडला ! हे घर तर महिन्याभर बंद आहे. मग मला आवाज कोणी दिला?हरीच्या डोक्यामध्ये आता खूप सारे प्रश्न जागत होते.मनामध्ये भीतीचा सावटही सुरु झाले.
“हरी”................वापस आवाज आला. आता हरीने स्पष्ट आवाज ऐकलेला त्यामुळे तो आवाजाच्या दिशेने सरकला. समोरून दोन सडपातळ आणि उंचीला पाच फूट सावळे कावळे हरीचे मित्र श्याम आणि रम्या होते. हरीने त्याना हाताने खुणावून बोलावले. त्यांना सोफ्याच्या दिशेने बसण्याचा इशारा केला.शिवाय त्यांच्या रोजच्या गप्पा चालू झाल्या, मात्र हरी आजूनही मनातल्या मनात घाबरतच होता त्याच्या मनामध्ये आता डर ह्या विचित्र शक्तीने, आभासाने घर केले होते.
कधी आला रे तुम्ही...?
हे काय. तुझ्या समोरून तर आलोय.
नाय रे म्हणजे, अगोदर येऊन इथे कुठे ? हरीने त्या घराच्या दिशेने खुणावून त्या दिशेला बसलेले का अगोदर असे विचारले.?
नाही रे! आम्ही तर सरळ तुझ्या समोरून आलोय.
हरी जरा गोंधळला.
सरळ आलाय ना! मग एकदाच आवाज द्यायचा ना! सारखा सारखा आवाज देवून लपून कशाला बसलेलेत?
अरे तुला बोलो ना, आम्ही आताच आलोय. तसही तुला आवाज दुसर्या कुणी दिला असेल.
पण हे कस शक्य आहे? इथे तर कोणीच नव्हत. मग मला कोणी आवाज दिला? हरी मनातच विचार करू लागला.
नक्की तू बरा आहेस ना. तुला कोणी झपाटला तर नाही ना? श्याम आणि रम्या दोघेही हसायला लागले.
हरीने डोक्याला घट्ट पकडून दाबून ठेवले. त्यालाच कळत नव्हते काय होतंय? मनाला धीर देत आपल्याला भास झाला असेल अस समजाऊ लागला.
अरे अजूनही तू त्याच गोष्टीचा विचार करतोयस?
क.... क कसला हरीने अडखळत अडखळत विचारले.
तू तर अजूनही घाबरलाय. तुझ्या बोलण्यावरून समजतंय.
हरी तसा दिसायला तब्बेतीने असला तरी तो खूप घाबरत होता,जरी दिसायला धाकड असला तरी, त्याच उंदारच काळीज होत. प्रत्येक क्षणाला मांजराची भीती. हरी दिसायला गोराभामटा होता. वजनानुसार असलेली उंची, शोभून दिसत होती.काळेभूर डोळे, आखूड नाक, आणि गोल चेहरा. एकदम राजबिंडा सारखा दिसायचा.
काय शाळेचा दिवस आठवला वाटत ?रम्याला एका हाताने टाळी देत श्याम हसायला लागला.
शाळेच नाव ऐकताच हरीच अंग कापायला लागलं. त्याला संपूर्ण शरीराला धडती भरली. पण मित्रांसमोर आपली फजेती होईल म्हणून, तो निडरतेचा हावभाव चेहऱ्यावर दाखवू लागला.
मी नाही घाबरत कुणाला. ते जाऊदे आपला सखा कुठे आहे? पेहेलवान! जाउदे हरी मनातून खुश झाला. त्याला विषय बदलायला काहीतरी कारण भेटल होत.
येतच असेल तो. तो इथे येणार नाही अस होणार आहे का? पेहेलवान आहे मग कायतरी खावून पिऊनच येईल.
अरे बोल, बोलना. का थांबलास? समोरून भला मोठा तगडा गड्यावाणी दिसणारा गोट्या येताना श्यामला दिसला. सहा फुट उंची, सावळा वर्ण आणि वर झालेले केस, मसल्स दाखवत गोट्याची एन्ट्री झाली.तसे संपूर्ण घरात सायलेंट मोड सुरु झाला.
हरी,रम्या आणि श्याम,आणि गोट्या ह्यांचं गाव शहरापासून ६० ते ७० किमीच्या दूरवर नदीच्या काठी. एक छोटस पण निसर्गाला लाजेस सुंदर गाव होतं. गाव दिसायला जरी छोट असल तरी, गावात खूप सुखसुविधा आहेत, निसर्गाचा त्यांच्या गावावर चांगलाच आशीर्वाद होता. त्यामुळे गावाने कधी दुष्काळ कसा असतो, ते अनुभवले नव्हते,ह्या निसर्गरम्य गावाला चारही बाजूने डोंगराने घेराव घातला होता. जसा जणू पर्वतरांगाने त्यांचा गाव आपल्या कुशीमध्ये घेतला आहे. जसा गायीपासून दूर झालेलं कोकरू खूप दिवसातून भेटल्यानंतर आई त्या कोकराला आपल्या कुशीमध्ये जागा करते, आणि कुरवळते. डोंगरामधून निघणारी भली मोठी व दूरवर कुठल्या समुद्राला जाऊन मिळणारी नदी. जणू सर्वाना संदेशपरिवहन करते की कधीच थकून जाऊ नका. आणि समाजसेवा करत राहा. तुमच्या आयुष्यातील प्रत्येक दुःखाला मागे टाकत माझ्यासारख वाहत रहा. पुढे पुढे चालत राहा मागे फिरू नका. तसेही कोणी म्हटले आहे River Never Go Rivers So Live Like River.
गावामध्येच दहावीपर्यंत शासनाने शाळा उघडून दिली होती. त्यामुळे त्यांना दुसऱ्या गावात जाऊन शिक्षण घेण्याची कधी गरजही भासली नाही. आजूबाजूची दहापंधरा गावातील मुले ह्याच गावात येऊन आपले शिक्षण पूर्ण करून पुढील शिक्षणाला शहराकडे किवा तालुक्याला जाण्यासाठी सज्ज असायचे. शाळेच्या आजूबाजूच्या परिसरात खूप सारे झाडे होती आंबा, काजू, चिकू यांसारखे खूप झाडे असल्याने मुलांची चांगलीच मजा झाली होती. त्यामध्येच एक असा आंबा होता जो शाळेपासून थोडा दूरवर पण नजदीक होता. तो आंबा दिसायलाही विचित्र आणि भला मोठा होता.
ह्या चार मित्रांमध्ये शाळेच्या दिवसांत बेट लावलेली की प्रत्येकाने शाळेच्या आंब्यावरून आंबे टिपून आणायचे. आणि उद्या शाळेला सुट्टी पडणार होती, आणि आज नेमकी हरीवर आंबे आणायची वेळ आली होती, आणि तोही लगेच तयार झाला कारण उद्यापासून सुट्ट्या मिळणार होत्या.
हरी शिक्षकांना खोटनाट कारण सांगून भर दुपारी त्या भल्यामोठ्या विचित्र दिसणाऱ्या आंब्याखाली आंबे टिपू लागला.त्या आंब्याखाली गेल्यानंतर तो एकदम खुश झाला. कारणही तसच होत, त्या दिवशी त्याच्या भाग्याने त्याला चांगलीच साथ दिली होती. आंब्याखाली पुरणार नाहीत इतके आंबे कोसळले होते.आणि तेच आंबे हरी लगबगीने उचलू लागला.आंबे टिपत असताना अचानक धबधबा दोन ,चार,पाच,सहा,एकसाथ आंबे पडू लागले.
काही क्षणासाठी त्याला काहीच समजले नाही.ह्यावर खुश व्हाव की पळून जावं . हरीला चांगलाच घाम फुटला, त्याने नजर आंब्यावर फिरवली आणि त्याची दातखिली बसली. त्याने जेवढे जमवलेले आंबे तेवढे सगळे हातातून खाली कोसळले, त्याने जे बघितले त्याच्यामुळे त्याच्या अंगात उनंच उरल नव्हत.तो एकदम थरथर कापू लागला. त्याने जे बघितले त्याचाने कोणीही शुद्ध हरपून जाईल.अस काहीस त्याने पाहिलं.
आंब्याच्या बरोबर मध्यम स्थानी एक वाईट काळी आकृती उभी होती.तिचे ते सडके तोंड, जागोजागी फाटलेला चेहरा आणि वरून कापलेली मान, आणि मानेमधून येणारा काळा रक्तस्त्राव , बाहेर आलेले पांढरे शुभ्र बिबुल, आणि लाल रक्तासारखे तीक्ष्ण डोळे हरीला असे बघत होते जसे त्याने त्याच्यावर अत्याचार केला आहे.त्याच्या शरीर अस्पष्ट दिसत होते, आणि त्याच्यावर घातलेले घाव जणू त्याला खूप भयानक मृत्यू दिला आहे.
हे पाहता त्याने काही हालचाल करायच्या अगोदर हरीने तिथून पळण्याचा मार्ग निवडला. मात्र हरीच्या डोळ्यासमोर त्याने पाहिलेले हिडूसवाने शरीर दिसत होते.
हरी कसातरी धापा टाकत शाळेत पोचला. आणि आपल्या जागेवर बसला पूर्ण शरीर घामाने भरलेले छाती मध्ये भीतीने घड्याळाच्या ठोक्यासारखे ठोके पडत होते.
हरी एवढा का घाबरलाय? म्हणून मित्रांनी विचारल. पण हरीची काही बोलण्याची मनस्थिती नव्हती. म्हणून त्याने शाळा सुटल्यानंतर बोलण्याचे ठरवले.
संध्याकाळच्या वेळेला सगळे मित्र क्रिकेट खेळण्यासाठी जायला निघाले.रम्या आणि श्याम ब्याट आणि बॉल घेऊन हरीच्या घरी घरी आले. थोड्या वेळाने गोट्या सुद्धा फ्रेश होऊन हरीच्या घरी आला. पण हरी घरी झोपला होता. त्याला प्रत्येकवेळी डोळ्यासमोर ती हिडूसवानी भयानक आकृती दिसत होती त्यामुळे तो अंथरुणातही थरथर कापतहोता.तिचे ते सडके तोंड जागो जागी फाटलेल. आणि वरून कापलेली मान,त्याचे बाहेर आलेले पांढरे शुभ्र बिबुल आणि लाल रक्तासारखे तीक्ष्ण डोळे त्याला डोळ्यासमोर दिसत होते.
हरी विचारातच होता कि, त्याला कोणीतरी हात लावला आणि एकदम जोरात ओरडत उठला कारण त्याला त्याला वाईट आकृतीचा भास होत होता.त्याला काय झाले म्हणून त्या तिघांनी त्याला एकसाथ विचारले? पण त्याची पूर्ण दातखिळी बसलेली. त्याचं शरीर घामाने चिंब भिजलेले. जणू त्याच्या एकट्यावर पावसाच्या सरी बरसल्यात.त्यांनी हरीच्या आईला सुद्धा विचारले कि हा शाळेत सुद्धा एवढा घाबरला होता आणि आत्तासुद्धा. काय झालाय....?
हा शाळेत जातो, आणि तिकडे काय टवाळगिरी करतो? काय बघून येतो? आणि असा घाबरत बसतो. मी बाजूच्या काकुकडे जात आहे. तोपर्यंत कुठे जाऊ नको असा बजावून सांगून आई बाजूच्या घरात गेली.
हरी एवढा घाबरला होता कि त्याला जागेवरून उठणं हि मुश्कील होतं.असो तसेपन त्याचे मित्र त्याच्या जवळच होते.
त्यांनी त्यांच्या गप्पा चालु ठेवल्या. मात्र हरीला कुठेतरी त्याच्या बाजूला कोणीतरी बसले आहे? ह्याचा भास, भास नाही म्हणता येणार त्याला तस जाणू लागला. पण त्याला वाटल आपण अगोदरच घाबरलो आहे म्हणून असं होत असेल.
बॅट कोपऱ्यात बाजुला ठेऊन श्यामने दबक्या आवाजात हरीला विचारले, तू एवढा का घाबरलेलास? आणि असं काय बघितलस ते तू एवढा थर थर कापत होतास?
नक्कीच ह्याने त्या आंबे मालकाला बघितला असणार गोट्या हसत हसत बोलला .
नाही ह्याने नक्कीच कायतरी अजिवीत नाहीतर खतरनाक प्राणी बघितला असेल? रम्याने लगेच आपलं मत सादर केलं.
असाच काहीसं झाला होता. हरीने मान हळवून होकारार्थी इशारा केला.आणि त्याने सगळं आपल्या मित्रांसमोर वर्णन केल. त्याच हे भयानक वर्णन ऐकून रम्या आणि श्याम दोघीही जरावेळ निपचिप झाले ते चांगलेच घाबरले होते.
आजची रात्र हरीने घाबरत घाबरत आणि आपल्या उशाला कोयता व देवाचे फोटो घेऊन झोपी गेला,असे बोलतात कि आपल्या उशापाशी काही लोखंडी किवा धारधार वस्तू घेतल्यास अमानवी शक्ती आपल्याला काहीच करू शकत नाही.ह्यामध्ये सुद्धा किती तथ्य आहे हे त्यालाही माहित नव्हते. पण पूर्वजांपासून आलेली हि अंधश्रद्धा पालन त्यालाही त्यावेळेस भाग होतं...
सकाळच्या त्या छान चिमण्यांच्या किलबिलाटामध्ये हरीला जाग आली. खिडकीमधून येणारे ते कोवळे उन त्याच्या मनाला सुखद व फ्रेश फील करून जात. त्या चिमण्यांचा आवाज त्याला तसाच ऐकवासा वाटत होता . हरी घराच्या बाहेर बागेत आला चारही बाजूनी आभाळाला हेरले, त्या डोंगरांच्या माथ्यावरून सूर्याची एन्ट्री झालेली.त्याच ते कोवळ्या उनाची किरणे झपाझप जमिनीवर येताना पाहून असं वाटत होत, जस त्यांच्यामध्ये शर्यत लागली आहे. जो सबसे पहिले जमीन छुयेगा वही होगा इस धरती का सिकंदर.
चिमण्यांचा थवा त्या किरणांचा आनंद घेण्यासाठी एकमेकांच्या मागोमाग आकाशातून सफर करत होते.इवली पिवळी फुलपाखरांचा सकाळच्या त्या कोवळ्या उन्हात पकडापकडीचा डाव सुरु होता.भृंगराज भून भून करत फुलातील मधाचा आस्वाद घेण्यासाठी भ्रमण सुरु केलेले.बागेतील ती फुलझाडे रात्रीच्या त्या उजाड अंधारत कोमेजून गेलेली आता सूर्याच्या कोवळ्या उनात आपली पर्ण बाहेर काढून त्या कोवळ्या उन्हाच स्वागत करत आहेत.सकाळच्या त्या कोवळ्या उन्हामध्ये फुलांच्या कळी टवटवीत होऊन मोठे फुल होणाच्या आकारात आलेली आहेत.पश्चिमेकडे तोंड मुरडून उभे असलेले सुर्यफुल आता पूर्वेकडे सूर्याच्या दिशेन मान ताठ करून कोवळ्या उन्हाचा आनद घेत आहे.आईच्या कुशीमध्ये निजलेले ते वासरू आईबरोबर आता वनात गवताच्या शोधात निघालेले आहे. दुडूदुडू चालून आई पहिले मीच शोधणार असं अट्टाहास धरून ते आपल्या आईच्या पुढे लागले आहे.कोठूनतरी खुराड्यातून जागा झालेला कोंबडा सर्वाना उठवण्याची मदत आपल्या आरोळीने करत आहे .अशा या गोड आणि मधुर सकाळचा आनंदच वेगळा.
शुभ प्रभात! हरीला खालच्या अलीकडून श्याम आणि रम्याने येताना आवाज दिला.
तब्बेत कशी आहे ?
मस्त. आणि शुभ प्रभात.
त्यांना चाय आणि नाश्ताचा फर्मान सोडला. आणि घरात बोलावून घेतलं. बोलता बोलता हरी विचरनारच होता कि गोट्या नाही आला अजून? तेवढ्यात दारातून आवाज आला, शुभ प्रभात! तो गोट्या होता. त्याला पाहताच श्याम हसत त्याला म्हणाला तुला शंभर वर्ष आयुष्य आहे, आत्ताच तुझ्या बद्दल हरीने विचारलेलं
माणसाच काही खर सांगता येत नाही आहे, आज आहे तर तर उद्या नाही. आणि तू म्हणतोस मला शंभर वर्ष आयुष्य लाभेल म्हणून. इथे पन्नास वर्षे कशीबशी सरत आहेत. यातच आश्चर्य आहे काय रम्या बरोबर का नाही ?
अरे तो तुझ्याबद्दल बोलत असताना तू समोर आलास, म्हणून म्हणाला त्याच्यावर एवढ भाषण द्यायलाच लागत.
काही म्हणा गोट्या जे काही बोलला, त्याचाशी मी सहमत आहे. हरी तोंड पडलेला चेहरा करून बोलला. त्याचे असे बोलणे आणि बोलताना त्याची नजर समोरच्या घराकडे असताना, तिघानाही त्याला काय बोलायचे आहे ते त्यांना समजले.
आपल्या आयुष्यात काय होईल याचा नेम नाही.
आपल्या रव्यासोबत जे काही झाल ते अचंबित आणि अघटीत होतं. श्याम डोळ्यातले अश्रू हाताने पुसत बोलू लागला.
श्यामच बोलण ऐकुन त्या चारही जणांच्या अश्रुधारा नकळत वाहू लागल्या.
असं काय होतं त्या घरामध्ये? आणि कोण राहायचं त्या घरामध्ये ? कोण होता रव्या ....? त्यामुळे हे चौघे पांडवाना रडू येत होत ? अशी त्यांची कोणती आठवण त्या घराशी निगडीत होती ? काय नात आहे त्याचं त्या घराशी ?
*************
एक महिन्यापूर्वी.............................
गोट्या श्याम हरी आणि रम्या ह्यांच्या व्यतिरिक्त त्यांचा अजून एक मित्र होता. “रव्या”! आईवडलांना एकुलता एक आणि त्यांचा लाडका सुद्धा.गोरा दामटा चेहरा,काळे भुरे केस आणि वयानुसार शरीराची आकृती सगळ काही ठीक होत.रव्या हरीचा जिवलग मित्र लहानपणापासून एकत्रित वाढले,खेळले त्यामुळे हरी आणि त्याची चांगलीच गट्टी जमली होती.आणि तसही त्या दोघांचही घरे समोरासमोर होती. त्यामुळे त्यांच्यासाठी चांगलाच होतं.त्यांना एकमेकाच्या घरी जाण्यसाठी वेळेचं निर्बंध नव्हता. कधीही आणि कोणत्याही वेळेला एका उडीत एकमेकाच्या घरी जाऊ शकत होते.
रव्याचे आईवडील बोलायला चालायला तसे चांगलेच. त्यांनी आमच्या पाच जणांची जोडी आणि मैत्री चांगली वाटायची आणि ते आमची स्तुतीही करायचे, सारखे बोलायचे महाभारतातले पाच पांडवांची जोडी आहे तुमची.असेच एकत्र राहा आणि खूप मोठे व्हा.आणि नाव कमवा. असे बोलून रव्याचे बाबा आणि आई काही कामानिमित बाहेर गेले.
शाळेला सलग दोन दिवसांसाठी सुट्ट्या असल्यामुळे कुणाला शाळेत तर जायचे नव्हते. त्यामुळे ते रव्याच्या अंगणात खेळू लागले.बाळानो निट खेळा रे, मारामारी करू नका .आणि कुठे हिंदडायला जाऊ नका. आणि मला जर समजले कि तुम्ही नदीमध्ये पोहायला गेलाय. तर मग तुमची काय खैर नाय.हरीच्या आइने अगोदरच बजावून ठेवले.हरीच्या आईचा आदेश ऐकताच सगळे हो म्हणाले.हरी बघ हा जर मला कळले कि तुम्ही सगळे तिकडे गेलात तर पहिलं तुला बधाडून कधील.हरीला ताकीद देऊन ठेवली.
नाही जाणार आम्ही. आणि एवढ काय आहे त्या नदीमध्ये? ते तू आम्हाला जाऊ देत नाहीस. आणि नदीही पोहयसाठीच असते. हरी मित्रांकडे डोळे मिचकावत हसत बोलला.
तुला सांगतेना. हरीची आई आता जरा रागातच पण आईच्या काळजीने बोलली, त्या नदीमध्ये आणि नदीच्या पलीकडे नाय जायचं म्हणेज नाय.त्यातच हरी काही बोलायच्या अगोदर त्याचे बाबा म्हणाले, अग आत्ता ते मोठे झालेत, वयात आलेत, कुठे पहिली-दुसरीत आहेत? आत्ता नाय मजा करणार मग आपल्या वयात आल्यावर करणार ,पाचही जण एकसाथ हसायला लागले. आणि बाबाही हसायला लागले.तू कशाला एवढी त्यांच्यावर रागावतेस? आहो पण तो आंबा! तेवढ्यात तिला मधेच अडकवून हरीचे बाबा म्हणाले मुलानो तुम्हाला जेवढी मस्ती मज्जा करायची आहे ती इथेच करा. पण बाहेर कुठे जाऊ नका आणि नदीच्या पलीकडेही जाऊ नका. आपली हद्द्द नदीच्या अलीकडे आहे जर तुम्ही पलीकडे गेलात तर भूत पकडून घेऊन जाईल. हरीचे बाबा हसत हसत हसत म्हणाले कारण भुताचा विषय काढला कि कोणीही घाबरतच नां.
आत्ता मात्र त्यांना कंटाळा आलेला. त्यांच बरेचस खेळूनही झाल होत.भूक लागली म्हणून सगळे दुपारचे जेवण करून वापस रव्याच्या घरी परतले. काय करायचे कुणालाच काय सुचत नव्हते? खेळायचं म्हटलं तर भर दुपारच बाहेर कोण खेळल. म्हणजे चुलीत हात घातल्यासारख होतं.कारण बाहेर सूर्यदेव एवढे तापले होते कि जसा ते कोणावर त्यांचा राग बाहेर काढताहेत.जसा शंकराने तिसरा डोळा उघडला कि पुढे जे काही आहे ते जळून खाक होई तसे उन्हात गेल्यावर त्वचा जळत होती.
तेवढ्यात रव्याच्या मनात एक कल्पाना झळकली. आणि तो स्वतः हसला. त्याला राहावल नाही म्हणून लगेच व्यक्तही केली. सर्वाना कल्पना आवडली पण तरीही त्यामध्ये "पण" निघाला.
कारण त्यांच्या आई-वडीलाना समजल तर कपडे काढून चाबकाचे फटके पडले असते. तरीसुद्धा त्यांनी आगेकूच केली. ठरलं नदीवर पोहायला जायचं.तसही गरमही खूप होत होत. आणि थंड तर होयला पाहिजेच होतं.लगेच साबण टोवेल घेतल आणि नदीवर पोहचले.इंद्रदेवाची कृपाही चांगली होती गावावर त्यांना पाण्याची कमी नव्हती.पावसाच्या बाबतीत वरदान भेटलेले. त्यामुळे नदीलाही बारा महिने पाणी स्वच्छ आणि थंडगार होतं.
सर्वांची थंड आणि तजेलदार पाण्यने अंघोळी झाली आणि सगळे बाहेर आले. समोरच्या आंब्यावारचे कैऱ्या बघून गोट्याच्या तोंडाला पाणी सुटले.त्याने उशीर न करता आंब्यावर जायचं सुचवलं. पण आत्ता इथेपण "पण" होताच.हरीच्या वडिलांनी टाकलेल्या भीतीमुळे रव्या चांगलाच घाबरला होता. त्यामूळे तो त्यांना म्हणाला आपल्याला नको जायला तसही हरीच्या बाबाने आपल्याला बजावलंय.
अरे पण त्यांना कोण सांगणार आहे ? गोट्या,रम्या आणि श्याम तावातावात म्हणाले.
अरे पण! रव्या मधेच अडखळला आणि पाचही जण पुढे चालू लागले. जसे कोणत्या लढाईला जायचं आहे आणि ती आता जिंकायचीच आहे. तशी ती त्यांच्यासाठी एक लढाईच होती, कारण आईवडलांच्या विरोधात जाऊन कोण अशी करामत करणार आहे, ते त्यांच्या घटनास्थळी पोहचले. रव्या मात्र खूपच घाबरलेला त्याला काही सुचत नव्हते त्याला हरीच्या बाबांचे ते भीतीदायक शब्द आठवू लागले “ तुम्ही तिथे गेलात तर भूत घेऊन जाईल "
मला नाही वाटत हा आंबा आपल्यामध्ये कुणाच्याने चढवेल? त्यासाठी रव्या दगडगोटे जमा करा. गोटयाच्या आवाजाने रव्या भानावर आला. लगेच रव्या रम्याला सोबत घेऊन दगडधोंडे जमा करायला गेला.
अचानक आलेली चक्रीवादळ पाहून रव्याच्या पोटात गोळा आला. त्याला काहीच समजत नव्हते तो पूर्णपणे घामाघूम झाला, जसे संकट येण्यापूर्वी नियती कोणती ना कोणती सूचना देते, तशीच ती सूचना रव्याला वाटू लागली. त्याचं मन भीतीच्या पोटी धडधडू लागले. हृदयतील ठोके एवढे वाढू लागले जसा कोणी नगारा पिटत आहे. आणि त्यात नवल म्हणजे अचानक आंब्याच्या वरच्या टोकाला कसलीतरी हालचाल होऊ लागली.रव्या पूर्ण थंड पडला. त्याच्या मनामध्ये एक वेगळीच भीती जाणवू लागली.त्याला सारख सारख भासायला लागलं कुणीतरी आपल्यावर वाईट नजर ठेऊन बघत आहे.
रव्या फार घाबरला त्याने रम्याला हलक्या आवाजात बोलू लागला. मला काही खास वाटत नाही आहे? आपण इथून जाऊया. अरे एवढा कुठे घाबरतोय? झाड हवेमुळे हलतंय .आणि चक्रीवादळाच बोलशील तर विज्ञानमध्ये आपण शिकलोय कि चारही बाजूने जेव्हा हवेचा प्रवाह वाढतो, तेव्हा चक्रीवादळ निर्माण होत. त्यामुळे असं समजू नकोस की ते चक्रीवादळ आपल्याला घेऊन जायला आलय. झालं रम्याने पण विज्ञानाचे भाषण दिलं.
रम्याला खात्रीनिशी वाटत होत. कि झाड हवेच्या प्रवाहामुळे नाही हळल. अरे तुम्हारे पत्थर तो आज हमे नही मिळणे वाले है. तो क्यो ना जो हमने हमारे बळपे निकाले हुये आम चस लेते है.- गोट्या हसत आणि दोघांची खिल्ली उडवत बोलला. तसे श्याम, हरी आणि गोट्या तीघेही हसू लागले.
रव्या आणि रम्या दगड जमा करत होते, तेव्हा रम्याची नजर आंब्याखाली गेली, आणि त्याच्या काळजाचा ठोकाच चुकला. थोडा वेळ तो सुन्न झाला.त्याला त्याच्या डोळ्यांवर विश्वास बसत नव्हता. समोर एक काळीभोर सावली विचित्र आकाराची काळीकुट आकृती रव्याकडे घृणास्पद पाहत होती. आणि मधेच हलकेच मंद हसत होती , रव्या रम्याला खुणेने सूचना करू लागला, पण तो दगड जमा करण्यात मग्न होता आणि अचानक ती काळी भयाण दिसणारी आकृती हवेमध्ये दिसेनाशी झाली. ते सगळेजण घरी जाण्यासाठी परतले मात्र रव्याच्या मनामध्ये अजूनही तोच विचार होता. घरी जाता जाता तो सारखे मागे पुढे बघत होता.त्याला सारख वाटत होत की त्याचा कोणी तरी पाठलाग करतय.
रव्याच्या घरी चटणी मीठ लाऊन कच्च्या कैर्यांचा आंबट-तिकट स्वाद सर्वाना आवडला. रव्याला मात्र तोच विचार मनामध्ये घर करून बसलेला. त्याच डोक विचाराने फुटण्याच्या आशेवर आलेलं.कोण होती ती काळी आकृती ? ती आपल्याकडे अशी घृणास्पद का बघत होती ? आणि आपल्याकडेच का बघत होती? का मला हरीच्या बाबांच्या विचाराने भास झाला ? काहीच कळायला मागत नव्हते .
लेखक : दीपक रिंगे